Δ. Σιμόπουλος : Ο πλησιέστερος κατοικήσιμος πλανήτης στον Εγγύτατο του Κενταύρου

Τις τελευταίες δύο ημέρες έχουν εμφανιστεί αρκετές αναφορές που λένε ότι σύντομα το Ευρωπαϊκό Νότιο Αστεροσκοπείο (ESO) πρόκειται να ανακοινώσει την ανακάλυψη ενός πλανήτη στον Εγγύτατο του Κενταύρου, γύρω από το πλησιέστερο δηλαδή άστρο μετά τον Ήλιο και σε απόσταση 4,25 ετών φωτός από τη Γη.
Ένας τέτοιος πλανήτης δεν είναι φυσικά ο πρώτος που έχει ανακαλυφτεί, ίσως όμως να είναι όχι μόνο ο πλησιέστερος σ’ εμάς αλλά να έχει το ίδιο περίπου μέγεθος με τη Γη και να βρίσκεται στην επονομαζόμενη κατοικήσιμη ζώνη του άστρου αυτού. Το άστρο αυτό είναι ένας κόκκινος νάνος και φαίνεται να περιφέρεται γύρω από ένα διπλό αστρικό σύστημα (Άλφα Κενταύρου Α και Β) μια φορά κάθε 500.000 χρόνια. Η ηλικία του πρέπει να είναι λίγο μεγαλύτερη από εκείνη του Ήλιου αλλά η διάρκεια της ζωής του υπολογίζεται ότι θα φτάσει συνολικά τα τέσσερα τρισεκατομμύρια χρόνια! Είναι ενδιαφέρον να επισημάνουμε επίσης ότι πριν από ένα περίπου μήνα, ερευνητές του ίδιου αστεροσκοπείου ανακοίνωσαν τον εντοπισμό ενός άλλου πλανήτη γύρω από το τριπλό αστρικό σύστημα HD 131399 που βρίσκεται σε απόσταση 320 ετών φωτός προς την κατεύθυνση κι αυτό του αστερισμού του Κενταύρου.
Από την πρώτη ανακάλυψη ενός εξωπλανήτη, το 1995, έχουν εντοπιστεί ήδη 3.493 πλανήτες γύρω από άστρα της γειτονιάς μας. Πριν από ένα χρόνο, μάλιστα (στις 23 Ιουλίου 2015) η NASA ανακοίνωσε ότι το Διαστημικό Τηλεσκόπιο «Κέπλερ» εντόπισε έναν δυνητικά βραχώδη πλανήτη («Kepler-452b») στο μέγεθος περίπου της Γης στην επονομαζόμενη κατοικήσιμη ζώνη ενός άστρου του ίδιου τύπου (G2) με τον Ήλιο μας και σε απόσταση 1.400 ετών φωτός από τη Γη προς την κατεύθυνση του αστερισμού του Κύκνου. Τα τελευταία πέντε χρόνια το «Κέπλερ» έχει εντοπίσει μερικές ακόμη χιλιάδες υποψήφιους πλανήτες, ενώ από τις μέχρι τώρα μελέτες που έχουν γίνει, υπολογίζεται ότι πρέπει να υπάρχουν τουλάχιστον 11 δισεκατομμύρια δυνητικά κατοικήσιμοι πλανήτες στον Γαλαξία μας και μόνο, με τον πλησιέστερο εξ αυτών σε απόσταση 12 ετών φωτός.

Ο πλανήτης «Kepler-452b» έχει μέγεθος 60% μεγαλύτερο της Γης και περιφέρεται γύρω από το άστρο του σε 385 γήινες ημέρες, άρα η απόστασή του από το μητρικό του άστρο είναι 5% περίπου πιο μακριά απ’ ότι η Γη μας από τον Ήλιο. Το μητρικό του άστρο έχει την ίδια θερμοκρασία με τον Ήλιο μας, έχει 10% μεγαλύτερη διάμετρο και είναι 20% πιο λαμπερό από το δικό μας άστρο. Όλα αυτά σημαίνουν ότι η μέση θερμοκρασία στην επιφάνεια του πλανήτη θα πρέπει να είναι ελαφρώς μεγαλύτερη αυτής που υφίσταται στην επιφάνεια της Γης μας. Η θέση του, πάντως, στην κατοικήσιμη ζώνη του άστρου του σημαίνει ότι η θερμοκρασία που επικρατεί στην επιφάνεια επιτρέπει στο νερό να βρίσκεται σε υγρή μορφή, κάτι που είναι μάλλον απαραίτητο για την δημιουργία και την εξέλιξη της ζωής. Έχει ηλικία που φτάνει τα 6 δισεκατομμύρια χρόνια, είναι δηλαδή 1,5 δις χρόνια πιο γέρικος από τη Γη μας, ενώ είναι πιθανό να έχει ατμόσφαιρα με σύννεφα και ενεργά ηφαίστεια στην επιφάνεια.
Μέχρι τώρα κανένας από τους εξωηλιακούς αυτούς πλανήτες δεν έχει φωτογραφηθεί αφού οι περισσότεροι από αυτούς είναι ένα δισεκατομμύριο φορές αμυδρότεροι από τα άστρα γύρω από τα οποία βρίσκονται. Έτσι, προς το παρόν τουλάχιστον, ο μόνος τρόπος για να πάρουμε μια γενική εικόνα του πως είναι οι πλανήτες αυτοί πρέπει να καταφύγουμε σε ζωγραφικές απεικονίσεις και μόνο. Για να οπτικοποιήσει κάποιος το περιβάλλον των νέων αυτών πλανητών είναι πάρα πολύ δύσκολο αν όχι αδύνατον. Παρόλα αυτά ειδικοί ζωγράφοι αστρονομικών θεμάτων, σε συνεργασία με τους επιστήμονες που έχουν ανακαλύψει τέτοιους πλανήτες, έχουν την δυνατότητα να αποδώσουν καλλιτεχνικά τις ανακαλύψεις αυτές ώστε να γίνουν κατανοητές καλύτερα από οποιαδήποτε άλλη περιγραφή. Αν και οι απεικονίσεις αυτές δεν μπορούν να θεωρηθούν τελείως επακριβείς επιστημονικά, είναι εντούτοις ότι καλύτερο υπάρχει στη διάθεσή μας για να γίνουν κατανοητά τα αποτελέσματα των νέων επιστημονικών ανακαλύψεων από το ευρύ κοινό.

Πηγή: fb Διονύσης Σιμόπουλος
http://m.phys.org/news/2016-08-earth-like-planet-proxima-centauri.html

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις