Serendipity: ο ρόλος της τύχης στην επιστήμη.

Για να παρατηρείς τον κόσμο ανάποδα αλλά και για να ζωγραφίζεις όπως ζωγράφιζαν τον μεσαίωνα . . .

Το είδωλο της εκκλησίας φαίνεται ανεστραμμένο στο ρυζόχαρτο

Να και μία από τις κάμερες που φτιάξαμε στην τάξη. Κάθε παιδί έφτιαξε την δική του.

        

Υλικά για το πείραμα

2 ρολά κουζίνας χωρίς το χαρτί το ένα μικρότερο

μαύρο χαρτόνι

ρυζόχαρτο

1 μεγεθυντικό φακό διαμέτρου όση το ρολό

κόλλα

σέλοτειπ

Βήματα

1. Στερεώνουμε τον μεγεθυντικό φακό πάνω στο μικρότερο ρολό με σέλοτέιπ ή μονωτική ταινία.

2. Βάζουμε στο εσωτερικό του ρόλο μαύρο χαρτόνι και το κολλάμε. Το μαύρο χαρτόνι βοηθά στη δημιουργία καθαρότερης εικόνας.

3. Τοποθετούμε το μικρό ρολό μέσα στο μεγάλο, και στο ελεύθερο άκρο στερεώνουμε το ρυζόχαρτο. Φροντίζουμε ώστε το ρυζόχαρτο να είναι τεντωμένο.

4. Κρατάμε την κατασκευή μας κοντά στο παράθυρο, με τον φακό να κοιτά προς τα έξω. Εστιάζουμε στην εικόνα που μας ενδιαφέρει κάνοντας ζουμ με τα δύο ρολά μέχρι να καθαρίσει το είδωλο της εικόνας. Τι παρατηρούμε; Γιατί γίνεται αυτό;

Πάνω στο ρυζόχαρτο σχηματίζεται η εικόνα που βλέπουμε ανεστραμμένη.

και λίγη περισσότερη φυσική  . . .

              

Οι φωτεινές ακτίνες, που έρχονται από το παράθυρο, περνούν μέσα από τον μεγεθυντικό φακό. Ο φακός τις διαθλά και τις αναγκάζει να δημιουργήσουν ένα πραγματικό είδωλο του  παραθύρου , ανεστραμμένο πάνω στο ρυζόχαρτο.

Το είδωλο είναι ανεστραμμένο

Οι πρώτες φωτογραφίες αποτελούν ουσιαστικά απλές προβολές εικόνων πάνω σε κάποια επιφάνεια. Ως πρώτη φωτογραφική "μηχανή" μπορεί να θεωρηθεί ένα σκοτεινό δωμάτιο ή κουτί (camera obscura) που στη μία άκρη διαθέτει μια γυαλιστερή επιφάνεια και στην απέναντι άκρη μία πολύ μικρή οπή. Σε μία τέτοια κατασκευή, οι ακτίνες του φωτός διαδίδονται μέσα από την οπή και σχηματίζουν πάνω στην επιφάνεια ένα είδωλο των αντικειμένων έξω από το δωμάτιο ή κουτί.
4ος π.Χ. αιώνας: (γύρω στο 350). Ο Αριστοτέλης περιγράφει τον τρόπο που λειτουργεί η απλούστερη φωτογραφική μηχανή, η γνωστή ως camera obscura^[1]. Αργότερα, στον 11ο αιώνα, ο άραβας επιστήμονας Αλχαζέν περιγράφει το ίδιο φαινόμενο. Στη συνέχεια και για πολλούς αιώνες, αρκετοί ασχολήθηκαν με την camera obscura και το 1558 ο Giovanni della Porta είναι ίσως ο πρώτος που συνιστά τη χρήση μιας ανάλογης φορητής συσκευής στους ζωγράφους για σχεδίαση πορτραίτων και τοπίων. Λίγο νωρίτερα, στα 1550 είχε ήδη συντελεστεί μια σημαντική τροποποίηση της camera obscura και συγκεκριμένα η προσθήκη ενός κοίλου φακού στην οπή εισόδου του φωτός, από τον Girolamo Gardano. Το 1568 ο Daniello Barbaro επινόησε επιπλέον ένα είδος διαφράγματος που επέτρεπε την εστίαση της εικόνας, ενώ το 1636 ο Daniel Schwenter εφεύρε ένα σύστημα πολλαπλών φακών, διαφορετικών εστιακών αποστάσεων, πρόδρομο του σημερινού ζουμ. Μπορούμε να πούμε πως η φωτογραφική μέθοδος του 16ου αιώνα λειτουργεί πάνω στις ίδιες αρχές με τις σύγχρονες φωτογραφικές μηχανές.

Οι μετέπειτα μεταβολές της πρωταρχικής camera obsura οδήγησαν κυρίως σε περισσότερο ελαφρές μηχανές. Παράλληλα ξεκίνησαν οι προσπάθειες για την μόνιμη αποτύπωση της εικόνας σε μια φωτοευαίσθητη επιφάνεια, καθώς παρέμενε σημαντικό μειονέκτημα το γεγονός ότι η απλή camera obscura δεν μπορούσε να διατηρήσει τα είδωλα των αντικειμένων.

Φωτογραφία κατά τύχη  ή 

Serendipity: ο ρόλος της τύχης στην επιστήμη.

Ο Γιόχαν Χάινριχ Σούλτσε, καθηγητής του πανεπιστημίου του Άλτντορφ,. στη Γερμανία, το 1725 επεξεργαζόταν μια νέα μέθοδο παρασκευής φωσφό­ρου, όταν ανακάλυψε τυχαία ότι το δοχείο με μείγμα νιτρώδους αργύρου που χρησιμοποιούσε έπαιρνε μια μαυριδερή απόχρωση στην πλευρά που εκτίθετο στον ήλιο. Ψάχνοντας να δει τι συνέβαινε, ακούμπησε ένα φύλλο χαρτί με κάτι σημειώσεις δίπλα στο δοχείο. Όταν το ξαναπήρε, αφού το χαρτί είχε εκτεθεί στον ήλιο, ανακάλυψε ότι τα γράμματα είχαν μείνει «φωτογραφημένα» στο δοχείο. Αυτή ήταν η βάση για εκείνο που αργότερα θα ονομαζόταν φωτογραφία.

Διάρκεια κατασκευής : 30 λεπτά

Βαθμός δυσκολίας : 1/5

Εφαρμογή: Φυσική Στ' Δημοτικού Φως  Φυσική  Β' Γυμνασίου Φακοί

Κείμενο- φωτογραφίες πειράματος- ιδέα: Τίνα Νάντσου

Πηγή θεωρίας : Wikipedia