Νέφος από... τζάκι πνίγει την Αθήνα

Η Αθήνα της ντροπής. Σημερινή φωτογραφία, πριν λίγο. Η χωρίς κανένα σχεδιασμό, μανδαρινικής εμπνεύσεως παράλογη αύξηση στο πετρέλαιο θέρμανσης φέρνει το 1/4 σε φορολογικά έσοδα και κάνει την Αθήνα θάλαμο αιθάλης. Ένα πείραμα ηλιθίων, σε βάρος της υγείας όλων μας. 

Νέφος καπνιάς έπνιξε το Λεκανοπέδιο την περασμένη εβδομάδα, καθώς οι καύσεις από τζάκια και ξυλόσομπες είναι ανεξέλεγκτες, ενώ οι νοτιάδες που επικράτησαν ευνόησαν την κατακράτηση της καπνομίχλης και άλλων αέριων ρυπαντών στα χαμηλά στρώματα της ατμόσφαιρας.
Η καύση ξύλων στα τζάκια παράγει καπνό που αποτελείται από επικίνδυνα σωματίδια ιδιαίτερα επιβλαβή για την υγεία τόσο των παιδιών όσο και των ατόμων με προβλήματα υγείας.
Η ρύπανση κορυφώθηκε το προηγούμενο Σαββατοκύριακο και ειδικότερα την Κυριακή, οπότε η αιθαλομίχλη κάλυψε όλη την Αττική, στην ατμόσφαιρα μύριζε καμένο ξύλο και πολλοί κάτοικοι νόμισαν ότι μαίνεται κάποια μεγάλη πυρκαγιά. Οι ρυπαντές που εκπέμπονταν από τις καύσεις δημιούργησαν αποπνικτική ατμόσφαιρα, δεδομένου ότι ευνοήθηκαν από τις μετεωρολογικές συνθήκες: υγρασία και άπνοια. Σε πολλές περιοχές της χώρας ο μέσος όρος των αιρούμενων σωματιδίων, των πιο επιβλαβών ρυπαντών για την ανθρώπινη υγεία εξαιτίας της μικρής διαμέτρου τους, ξεπέρασε κατά πολύ το όριο των 50 μικρογραμμαρίων ανά κυβικό μέτρο αέρα, το οποίο έχει ορίσει η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας.
Το προηγούμενο διάστημα, πριν πνεύσουν οι ισχυροί βοριάδες, από το Φάληρο μέχρι την Πεντέλη και την Πάρνηθα το νέφος καπνιάς ήταν ορατό και ιδιαίτερα αισθητό στην αναπνοή. Το ίδιο συνέβη σε Θεσσαλονίκη, Σέρρες, Βόλο, Λάρισα, Πάτρα, Χανιά και άλλες πόλεις που σκεπάστηκαν από καπνομίχλη.

Σύμφωνα με το Κέντρο Ερεύνης Φυσικής της Ατμοσφαίρας και Κλιματολογίας της Ακαδημίας Αθηνών, οι συγκεντρώσεις των ρύπων στον αέρα όχι μόνο ξεπέρασαν τα ανώτατα επιτρεπτά όρια, αλλά υπερδιπλασιάστηκαν. Λόγω της επικινδυνότητας της κατάστασης, το Ιατροβιολογικό Κέντρο της Ακαδημίας Αθηνών εδώ και 10 ημέρες πραγματοποιεί μετρήσεις για την ποιότητα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, σε συνεργασία με το Αστεροσκοπείο Αθηνών, το Κλιματικό Παρατηρητήριο του Costa Navarino στη Μεσσηνία και άλλα ερευνητικά ιδρύματα.
 
Λάθος μέτρο

Αιχμές για τον υψηλό συντελεστή φορολογίας στο πετρέλαιο θέρμανσης και το φυσικό αέριο που θέσπισε η κυβέρνηση, αλλά και για τις επιπτώσεις στην υγεία του πληθυσμού αφήνει ο Ακαδημαϊκός καθηγητής Χρήστος Ζερεφός, ο οποίος δήλωσε σχετικά: «Κατά τη γνώμη μου ήταν λανθασμένη 100% η αύξηση του φόρου στο πετρέλαιο θέρμανσης και το φυσικό αέριο, διότι με αυτό το μέτρο έγινε απαγορευτική η χρήση τους, με αποτέλεσμα οι πολίτες να στραφούν σε εναλλακτικά καύσιμα, τα οποία κατά την καύση τους εκπέμπουν επικίνδυνους ανθεκτικούς ρυπαντές.
Η καύση ξύλων και βιομάζας παράγει καπνό που αποτελείται από μικρά σωματίδια, καθώς και άλλους ρύπους: διοξείδιο του θείου, μονοξείδιο του άνθρακα, οξείδια του αζώτου, όζον κ.ά.
Οι δυσμενείς μετεωρολογικές συνθήκες που επικράτησαν το τελευταίο διάστημα προκάλεσαν τη συσσώρευση του διοξειδίου του θείου και τον σχηματισμό αιθαλομίχλης.
Πρόκειται για μια πολύ επικίνδυνη κατάσταση που απειλεί τη δημόσια υγεία, ιδιαίτερα τους ηλικιωμένους, τα παιδιά και τους πάσχοντες από άσθμα, βρογχικά, αναπνευστικά προβλήματα και καρδιά. Γι' αυτόν τον λόγο θεωρώ απαράδεκτη την πολιτεία που αδυνατεί να συλλάβει τους λαθρεμπόρους του πετρελαίου και γι' αυτό θεσπίζει με προχειρότητα εξοντωτικά φορολογικά μέτρα, οδηγώντας τον πληθυσμό στη χρήση επικίνδυνων καύσιμων υλών.
Θα πρέπει να τονίσω ότι, σε πρόσφατη έρευνα της Ακαδημίας Αθηνών διαπιστώνεται ότι στο διάστημα 2000-2011 η κρίση μείωσε τους ρύπους σε όλη την Ελλάδα. Ειδικότερα, ο δορυφόρος όλο αυτό το διάστημα κατέγραψε την ταχεία απορρύπανση της χώρας μας.
Τώρα η ίδια η κρίση έρχεται με την άστοχη αυτή ενέργεια από πλευράς πολιτείας να αυξήσει τους ρύπους, που έχουν υπερδιπλασιάσει τις συγκεντρώσεις τους. Φτάσαμε σε σημεία ανάλογα της δεκαετίας του '60. Δεν μπορώ να το δεχτώ και ως πολίτης και ως επιστήμονας. Επιπροσθέτως η καπνιά καταστρέφει τα μνημεία μας.
Η Ακαδημία Αθηνών θα λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για την αντιμετώπιση του σοβαρού αυτού, για τη δημόσια υγεία, προβλήματος», συμπληρώνει ο κ. Ζερεφός.

Οι επιπτώσεις
 
Τα σωματίδια χτυπούν καρδιά και πνεύμονες

Χιλιάδες ασθενείς με χρόνια αναπνευστικά και καρδιαγγειακά προβλήματα καταλήγουν πρόωρα κάθε χρόνο στην Ευρώπη, καθώς η υγεία τους επιδεινώνεται δραματικά, λόγω της σωματιδιακής ρύπανσης. Οι υψηλές συγκεντρώσεις των αιωρούμενων σωματιδίων στην ατμόσφαιρα αυξάνουν τη θνησιμότητα, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
Τα μικροσωματίδια συνίστανται από τοξικές ουσίες, μόλυβδο, χρώμιο, κάδμιο, νικέλιο, υδράργυρο, αρσενικό, ενώ μπορεί να περιέχουν και διοξίνες. «Επιδημιολογικές μελέτες κάνουν λόγο για αύξηση της θνησιμότητας κατά 10% έως 15%, εάν υπάρχει έκθεση σε συγκεντρώσεις PM10 στο ύψος των 100 μικρογραμμαρίων ανά κυβικό μέτρο αέρα ημερησίως. Τα μικροσωματίδια αυξάνουν τη θνησιμότητα, διότι προκαλούν φλεγμονές στο αναπνευστικό σύστημα, ιδιαίτερα στους ηλικιωμένους.
Οι υψηλές συγκεντρώσεις των αιωρούμενων σωματιδίων μακροχρόνια ερεθίζουν τον πνεύμονα. Επειδή υπάρχει στενή σύνδεση των λειτουργιών του αναπνευστικού και του καρδιαγγειακού συστήματος, μπορεί μια φλεγμονή στο αναπνευστικό σύστημα να επηρεάσει και τη λειτουργία της καρδιάς. Στα νεαρά άτομα και στα παιδιά ο κίνδυνος είναι να προκληθούν αλλεργίες. Οσον αφορά στις καρκινογενέσεις, για τα αιωρούμενα δεν έχουμε στοιχεία, ώστε να αποφανθούμε για το ποια είναι η μακροπρόθεσμη επιβάρυνση και αν προκαλεί καρκίνο.
Ωστόσο υπάρχουν μελέτες που αναφέρουν ότι το 2% των καρκίνων οφείλεται στην ατμοσφαιρική ρύπανση» εξηγεί ο καθηγητής και διευθυντής του Τομέα Επαγγελματικής & Βιομηχανικής Υγιεινής της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, Βασίλης Μακρόπουλος.

Πηγή: Έθνος της Διονυσίας Λάγιου