Μια γυναίκα κοιτάζει αυτό που δεν μπορούμε να δούμε
 |
| IMAGE: Reaction of Katie Bouman, who led the creation of an algorithm to produce first image of black hole. pic.twitter.com/SyFsBejXHP— The Spectator Index (@spectatorindex) April 11, 2019 Η μαύρη τρύπα |
Η εικοσιεννιάχρονη μεταδιδακτορική ερευνήτρια του MIT, Katie Bourman, επινόησε τον αλγόριθμο που οδήγησε στην πρώτη φωτογραφία της τεράστιας μαύρης τρύπας στον γαλαξία Μεσιέ 87, που βρίσκεται 55 εκατομμύρια έτη φωτός μακριά από τη Γη.
Συνήθως είναι αδύνατον να κρίνουμε την ώρα που συμβαίνει, ποιο γεγονός είναι «ιστορικό» και ποιο όχι. Νομίζω όμως ότι αυτή τη φορά μπορούμε να πούμε με αρκετή βεβαιότητα ότι η φωτογραφία της Katie Bourman την ώρα που για πρώτη φορά αντικρύζει την εικόνα μιας μαύρης τρύπας, θα χαρακτηρίσει την εποχή μας.
Ο συνδυασμός ενθουσιασμού, έκπληξης και συγκίνησης στο πρόσωπό της Bourman, καθώς και η χειρονομία που κάνει σαν να λέει «δεν μπορώ να το πιστέψω», εκφράζουν με τον εναργέστερο τρόπο τα συναισθήματα μιας επιστήμονα τη στιγμή της μεγάλης ανακάλυψης. Θα μπορούσε να λεχθεί επίσης ότι το πρόσωπο και τα χέρια της Bourman εκφράζουν τη συγκίνηση και τον θαυμασμό όλων μας για αυτό το ιστορικό επίτευγμα της ανθρώπινης διάνοιας.
Η μαύρη τρύπα είναι το κατεξοχήν «αόρατο» αντικείμενο γιατί η βαρύτητα της είναι τόσο μεγάλη που δεν αφήνει τίποτα να ξεφύγει, ούτε καν το φως. Η ύπαρξη της επιβεβαιώνει τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας του Αϊνστάιν. Στη φωτογραφία δηλαδή απεικονίζεται η Katie Bourman να κοιτάζει κάτι που δεν μπορούμε να δούμε. Είναι η στιγμή που η εικόνα της μαύρης τρύπας σχηματίζεται για πρώτη φορά στον υπολογιστή της.
Η εικοσιεννιάχρονη μεταδιδακτορική ερευνήτρια του MIT είναι αυτή που επινόησε τον αλγόριθμο ο οποίος στην πρώτη φωτογραφία της τεράστιας μαύρης τρύπας στον γαλαξία Μεσιέ 87, που βρίσκεται 55 εκατομμύρια έτη φωτός μακριά από τη Γη.
Μια συλλογική προσπάθεια
Ωστόσο, δεν ισχύει ότι είναι η Katie Bourman «αυτή που φωτογράφισε τη μαύρη τρύπα». Η επιστημονική έρευνα είναι πλέον συλλογική διαδικασία. Στο project της φωτογράφισης πήραν μέρος 200 επιστήμονες από όλον τον κόσμο. Το ίδιο το τηλεσκόπιο EHT (Event Horizon Telescope – Τηλεσκόπιο Ορίζοντα Γεγονότων) μέσω του οποίου λήφθηκε η φωτογραφία, συνιστά ένα λαμπρό δείγμα του τι μπορεί να καταφέρει η διεθνής συνεργασία. Στην πραγματικότητα, τοι EHT πρόκειται για ένα δίκτυο 8 ραδιοτηλεσκόπιων που βρίσκονται σε όλο τον κόσμο.
Η ίδια η Katie Bourman με ανάρτηση της στο Facebook υπογράμμισε τον συλλογικό χαρακτήρα της ανακάλυψης, προφανώς για να βάλει φρένο στην ακόρεστη όρεξη των Media για προσωποποιημένα stories.
«Κανένας αλγόριθμος ή άτομο δεν δημιούργησε αυτήν την εικόνα, απαιτήθηκε το απίστευτο ταλέντο μιας ομάδας επιστημόνων από όλον τον κόσμο καθώς και χρόνια σκληρής δουλειάς για να αναπτυχθεί το εργαλείο, η επεξεργασία δεδομένων, οι μέθοδοι εικονοποίησης και τεχνικές ανάλυσης που ήταν απαραίτητες για να επιτευχθεί αυτό φαινομενικά αδύνατο κατόρθωμα», έγραψε, μεταξύ άλλων η Bourman, παραδίδοντας μάθημα ήθους και συλλογικού πνεύματος.
Οι αφανείς γυναίκες
Νομίζω όμως ότι το οικουμενικό credit στην Katie Bourman, δεν αφορά μόνο την ίδια. Είναι και μια έμμεση τιμή για τις παραγνωρισμένες γυναίκες επιστήμονες που είδαν τους άντρες συναδέλφους του να δρέπουν τις δάφνες και της δικής τους προσπάθειας. Το φαινόμενο έχει μάλιστα και ονομασία: «Φαινόμενο Ματίλντα».
Θύματά του έχουν υπάρξει επιστήμονες όπως η Jocelyn Bell Burnell που ανακάλυψε τα πάλσαρ, η Esther Lederberg που ανακάλυψε έναν ιό που μολύνει τα βακτήρια, η Chien-Shiung Wu που ανέτρεψε έναν σημαντικό νόμο της Φυσικής, η Lise Meitner που συνέβαλε στην ανακάλυψη της πυρηνικής σχάσης, η Rosalind Franklin που είχε τεράστια συμβολή στη χαρτογράφηση του DNA, η Nettie Stevens που ανακάλυψε ότι τα χρωμοσώματα καθορίζουν το φύλο.
Σπουδαίες γυναίκες επιστήμονες που δεν πήραν το Νόμπελ όπως θα έπρεπε, και που μόλις τα τελευταία χρόνια καταλαμβάνουν τη θέση που τους αρμόζει στα βιβλία της Ιστορία των Επιστημών.
Είναι μεγάλη κατάκτηση του φεμινιστικού κινήματος και βήμα προόδου για την κοινωνία γενικά, ότι γυναίκες επιστήμονες όπως η Katie Bourman, αποκτούν κεντρικό ρόλο σε τεράστια ερευνητικά project και λαμβάνουν τον έπαινο που τους αξίζει.
Εικόνα της ελπίδας
Πολλά χρόνια από τώρα, όταν εμείς δεν θα υπάρχουμε πια και κανείς δεν θα θυμάται το όνομα μας, ίσως να δείχνουν στα παιδιά στα σχολεία την εικόνα της γυναίκας που κοιτάζει αυτό που δεν μπορούμε να δούμε. Και ίσως να τους λένε ότι εκείνη η μακρινή σκοτεινή εποχή δεν είχε μόνο πολέμους, φτώχεια και ηλιθιότητα. Αλλά ότι υπήρξαν τότε και ορισμένοι άνθρωποι που αποδείκνυαν την ξεχασμένη ικανότητα του ανθρώπινου γένους να κάνει θαυμαστά πράγματα. Οφείλουμε ευγνωμοσύνη στην Katie Bourman και τους/τις 200 συναδέλφους-ισσες της. Γνώμη μου πάντα.
Πηγή: http://newpost.gr/ του Γ. Αμπάνη
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου