«Δεν ευσταθούν» τα ευρήματα για υπέρβαση της ταχύτητας του φωτός

Δέσμες νετρίνων διήνησαν μια απόσταση 730 χιλιομέτρων από τη Γενεύη στο Γκραν Σάσο   (Φωτογραφία:  ΑΠΕ )

Τα νετρίνα που ταξίδεψαν από την Ελβετία στην Ιταλία σε δύο πρόσφατους γύρους πειραμάτων δεν μπορεί να κινήθηκαν ταχύτερα από το φως, υποστηρίζουν τώρα Ιταλοί ερευνητές, οι οποίοι μέτρησαν όχι τη διάρκεια του ταξιδιού, αλλά την ενέργεια των φευγαλέων σωματιδίων.

Η νέα μελέτη έρχεται μόλις λίγες ημέρες μετά την επανάληψη του αρχικού αμφιλεγόμενου πειράματος, η οποία έδειξε και πάλι ότι τα νετρίνα ξεπέρασαν την ταχύτητα του φωτός.

Και στις δύο αυτές περιπτώσεις, οι ερευνητές του πειράματος OPERA στο εργαστήριο του Γκραν Σάσο, νότια της Ρώμης, διαπίστωσαν ότι οι δέσμες νετρίνων που εξέπεμψε το CERN έφτασαν στο εργαστήριό τους 60 νανοδευτερόλεπτα νωρίτερα από ό,τι θα είχε φτάσει το φως.

Αυτό δεν μπορεί να ισχύει, υποστηρίζουν τώρα ερευνητές του ICARUS, ενός άλλου πειράματος στο Γκραν Σάσο.

Το συμπέρασμά τους δεν βασίζεται σε μετρήσεις του χρόνου που διήρκεσε το ταξίδι, αλλά σε μετρήσεις της ενέργειας. Συγκεκριμένα, οι ερευνητές του ICARUS επισημαίνουν ότι, αν είχαν ξεπεράσει έστω και ελάχιστα την ταχύτητα του φωτός, τα νετρίνα θα έπρεπε να είχαν χάσει το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειάς τους.

Όμως οι δέσμες νετρονίων που έφτασαν στους ανιχνευτές του Γκραν Σάσο παρουσίασαν ένα ενεργειακό φάσμα πλήρως συμβατό με το αναμενόμενο για σωματίδια που κινούνται με την ταχύτητα του φωτός -και όχι ταχύτερα.

Τα ευρήματα αυτά «διαψεύδουν [...] την αρχική ερμηνεία των αποτελεσμάτων του OPERA» γράφουν οι ερευνητές του ICARUS σε μελέτη που δημοσιεύεται στην υπηρεσία προδημοσίευσης ΑrXiv. Στον ίδιο δικτυακό τόπο έχουν αναρτηθεί τα αποτελέσματα του OPERA.

Σύμφωνα με τουλάχιστον έναν ακόμα ερευνητή, τα τελευταία αποτελέσματα του ICARUS είναι αρκετά για να διαψεύσουν τις αρχικές παρατηρήσεις: Σχολιάζοντας την τελευταία μελέτη στο δικτυακό τόπο Scientific Blogging, o Τομάσο Ντορίγκο, φυσικός του CERN και του αμερικανικού εργαστηρίου Fermilab, γράφει ότι η νέα δημοσίευση του ICARUS είναι «πολύ απλή και οριστική».

Η δημοσίευση, εκτιμά, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι «η διαφορά ανάμεσα στην ταχύτητα των νετρίνων και την ταχύτητα του φωτός δεν μπορεί να είναι τόσο μεγάλη όσο κατέγραψε το πείραμα OPERA. Είναι σίγουρα μικρότερη κατά τρεις τάξεις μεγέθους, συγκρίσιμη με μηδέν».

Τα αρχικά αποτελέσματα του OPERA, τα οποία δυνητικά θα ανέτρεπαν τη θεωρία της Γενικής Σχετικότητας του Αϊνστάιν, είχαν γίνει δεκτά με δυσπιστία τον περασμένο Σεπτέμβριο. Οι ίδιοι οι επικεφαλής του πειράματος τόνισαν ότι δεν επρόκειτο για ανακάλυψη, αλλά για την απλή παρουσίαση πειραματικών μετρήσεων.

Τα ίδια αποτελέσματα έδωσε εξάλλου η επανάληψη του αρχικού πειράματος την περασμένη εβδομάδα, κατά την οποία χρησιμοποιήθηκαν πιο κοντές δέσμες νετρονίων, με μεγαλύτερα κενά ανάμεσά τους. Και σε αυτή την περίπτωση, ανεξάρτητοι ειδικοί επισήμαναν ότι τα αποτελέσματα δεν μπορεί να θεωρηθούν οριστικά.

Αυτό μπορεί να γίνει μόνο μετά την ολοκλήρωση αντίστοιχων πειραμάτων σε δύο άλλα, ανεξάρτητα εργαστήρια: το Fermilab στις ΗΠΑ και το KEK στην Ιαπωνία.

Πηγή : Newsroom ΔΟΛ arxiv.org Cornell University

και λίγη περισσότερη θεωρία...

Το νετρίνο είναι ένα αφόρτιστο και πολύ ελαφρύ σωματίδιο, του οποίου η ύπαρξη προτάθηκε από τον αυστριακό φυσικό Βόλφγκανγκ Πάουλι, ώστε να ισχύει η αρχή διατήρησης της ορμής και της ενέργειας στην ραδιενεργή εκπομπή ηλεκτρονίων από τον ατομικό πυρήνα, τη λεγόμενη β διάσπαση.
Τα νετρίνα παρατηρήθηκαν δεκαετίες μετά την πρόταση του Πάουλι. Πρόκειται για σωματίδια που αλληλεπιδρούν ασθενώς με την ύλη, συνεπώς είναι πολύ δύσκολο να παρατηρηθούν. Για το λόγο αυτό χρησιμοποιούνται ειδικές πειραματικές διατάξεις, γνωστές ως "τηλεσκόπια νετρίνων", τοποθετημένες βαθιά μέσα σε εγκαταλειμμένα ορυχεία ή στον πυθμένα της θάλασσας, προκειμένου να μην επηρεάζονται από την κοσμική ακτινοβολία· καθώς τα νετρίνα δύσκολα εντοπίζονται, απαιτείται μια τέτοιου είδους "μόνωση" από άλλες αλληλεπιδράσεις, αλλά και το μεγάλο μέγεθος της πειραματικής διάταξης.

Πηγή θεωρίας :Wikipedia