Ζεστό νερό «λιώνει» τους πάγους της Ανταρκτικής

To κάλυμμα πάγου της Δυτικής Ανταρκτικής (κόκκινο) υποχωρεί κατά 7 μέτρα το χρόνο Credit:NASA

Οι τεράστιες κρηπίδες πάγου που περιβάλλουν την Ανταρκτική δεν συρρικνώνονται λόγω του θερμού αέρα, αλλά λόγω του ζεστού νερού που τις κατατρώει από τη βάση τους, αποκαλύπτει μελέτη που βασίστηκε σε δορυφορικά δεδομένα. Το φαινόμενο δεν οφείλεται αποκλειστικά στην κλιματική αλλαγή, δείχνει όμως ότι η άνοδος της στάθμης των ωκεανών μπορεί να είναι ταχύτερη από ό,τι προβλεπόταν μέχρι σήμερα.

Αιτία ο άνθρωπος;

Η Παγοκρηπίδα της Δυτικής Ανταρκτικής, ένα στρώμα πάγου που επιπλέει στον Νότιο Ωκεανό, υποχωρεί κατά περίπου επτά μέτρα το χρόνο, και οι επιστήμονες προβληματίζονταν για το κατά πόσο η υποχώρηση αυτή οφείλεται στην ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή.

Σύμφωνα με τη νέα μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature», η παγκόσμια θέρμανση παίζει έμμεσο μόνο ρόλο.

Ο Χάμις Πρίτσαρντ της βρετανικής αποστολής στην Ανταρκτική (BAS) εξέτασε δορυφορικά δεδομένα της NASA και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η άνοδος της θερμοκρασίας του αέρα δεν επαρκεί για να εξηγήσει την υποχώρηση των πάγων.

Μια πιο προσεκτική εξέταση έδειξε ότι 20 επιμέρους κρηπίδες πάγου δείχνουν να λιώνουν λόγω θερμού νερού. Οι άνεμοι που πνέουν έξω από τη Δυτική Ανταρκτική δείχνουν να έχουν αλλάξει και να ωθούν αυτό το σχετικά θερμό νερό κάτω από τους επιπλέοντες πάγους.

Η μεταβολή των ανέμων πιθανότατα οφείλεται σε έναν συνδυασμό παραγόντων, όπως οι φυσικές διακυμάνσεις των καιρικών συνθηκών, η τρύπα του όζοντος πάνω από την Ανταρκτική, αλλά και οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.

Επιτάχυνση της ανόδου της στάθμης

Όποια κι αν είναι η αιτία, το φαινόμενο απειλεί να επιταχύνει την άνοδο της στάθμης. Σε κανονικές συνθήκες, οι κρηπίδες πάγου είναι αρκετά παχιές ώστε να συγκρατούν τους παγετώνες της ξηράς. Καθώς όμως λεπταίνουν και υποχωρούν, μεγάλες ποσότητες πάγου κυλούν όλο και ταχύτερα στη θάλασσα.

Αυτό σημαίνει ότι η άνοδος της στάθμης μπορεί να αποδειχθεί μεγαλύτερη και ταχύτερη από ό,τι θα ήταν αν οι πάγοι έλιωναν λόγω του θερμού αέρα.

«Σημαίνει ότι οι παγοκρηπίδες είναι ευαίσθητες ακόμα και σε μικρές μεταβολές του κλίματος λόγω της επίδρασης των ανέμων» αναφέρει ο Πρίτσαρντ.

Αυτό που συμβαίνει στην Ανταρκτική, επισημαίνει, «ενδέχεται να έχει ήδη πυροδοτήσει μια περίοδο ασταθούς υποχώρησης των παγετώνων».

Προηγούμενες μελέτες εκτιμούσαν ότι, αν λιώσει όλος ο πάγος που βρίσκεται πάνω στην ξηρά της Δυτικής Ανταρκτικής, κάτι που θα χρειαζόταν δεκαετίες ή αιώνες για να ολοκληρωθεί, η στάθμη θα ανέβαινε κατά πέντε μέτρα.

 

Πηγή: Βήμα BBC