Νέο ιστορικό χαμηλό στην Αρκτική

Στο γράφημα απεικονίζεται η έκταση της θαλάσσιας παγοκάλυψης της Αρκτικής στις 26 Αυγούστου του 2012, ημέρα καταγραφής του ιστορικού χαμηλού που έχει παρατηρηθεί εδώ και τρεις δεκαετίες, από τότε που συλλέγονται δεδομένα. Η προτοκαλί γραμμή απεικονίζει τον μέσο όρο ελάχιστης θερινής θαλάσσιας παγοκάλυψης από το 1978 ως το 2010. Πηγή Scientific Visualization Studio, NASA Goddard Space Flight Center

Η πρόβλεψη που είχε ανακοινωθεί την περασμένη εβδομάδα επιβεβαιώθηκε τώρα επίσημα, και μάλιστα νωρίτερα από το αναμενόμενο. Οι θαλάσσιοι πάγοι της Αρκτικής έχουν συρρικνωθεί στον μεγαλύτερο βαθμό που έχει παρατηρηθεί ποτέ σύμφωνα με τις μετρήσεις πολλών διαφορετικών αρμόδιων υπηρεσιών. Το αρνητικό ρεκόρ ανησυχεί τους ειδικούς, ιδιαίτερα τη στιγμή που η περίοδος κατά την οποία οι πάγοι λιώνουν δεν έχει τελειώσει ακόμη – αντιθέτως «μετράει» τουλάχιστον τρεις εβδομάδες αφού η λήξη της τοποθετείται από τα μέσα ως τα τέλη του Σεπτεμβρίου.

Αρνητικό ρεκόρ στα 4,1 εκατομμύρια τ.χλμ.

Συγκεκριμένα η έκταση των θαλάσσιων πάγων της Αρκτικής κάλυπτε την Κυριακή 26η Αυγούστου μόλις 4,1 εκατομμύρια τ.χλμ. με βάση τους υπολογισμούς του αμερικανικού Εθνικού Κέντρου Δεδομένων Χιονιού και Πάγου (NSIDC), της Ιαπωνικής Υπηρεσίας Εξερεύνησης του Διαστήματος καθώς και νορβηγικών, δανικών και άλλων εθνικών οργανισμών που παρακολουθούν την εξέλιξή τους. Ο αριθμός είναι κατά δυο εκατομμύρια τ.χλμ. μικρότερος από το ιστορικό χαμηλό που είχε παρατηρηθεί το 2007, όταν οι πάγοι είχαν μειωθεί στα 4,3 εκατομμύρια τ.χλμ.

Πριν από δέκα περίπου ημέρες το NSIDC είχε προβλέψει ότι το «λιώσιμο» του ρεκόρ θα σημειωνόταν στις αρχές του Σεπτεμβρίου, υπολογίζοντας ότι η παγοκάλυψη του αρκτικού ωκεανού χάνει έκταση 100.000 τ.χλμ. την ημέρα – λίγο μικρότερη από αυτή της Ελλάδας. Οι εξελίξεις όμως διέψευσαν δυσάρεστα τους ειδικούς, αφού αποδεικνύεται ότι ο ρυθμός της συρρίκνωσης είναι ακόμη πιο γρήγορος.

Το γεγονός θεωρείται ακόμη πιο ανησυχητικό όταν συγκρίνει κανείς τα δεδομένα του προηγούμενου ιστορικού χαμηλού με το εφετινό. Το 2007 ήταν μια ασυνήθιστα θερμή χρονιά – κάτι το οποίο δεν ισχύει για την εφετινή – και αυτό σημαίνει για τους ειδικούς ότι η συρρίκνωση που παρατηρούμε τώρα οφείλεται στην υποχώρηση των μόνιμων πάγων.

Συρρίκνωση των μόνιμων πάγων και ριζική αλλαγή

Οι θαλάσσιοι πάγοι της Αρκτικής δεν έχουν σταθερή έκταση: αυξάνονται σε έναν βαθμό περιμετρικά με το κρύο κατά τη διάρκεια του χειμώνα και υποχωρούν λιώνοντας με τη ζέστη κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Ενα μέρος της παγοκάλυψης όμως – οι μόνιμοι πάγοι – διατηρείται καθόλη τη διάρκεια του χρόνου. Τις τελευταίες τρεις δεκαετίες οι δορυφορικές εικόνες δείχνουν ότι η έκταση των θαλάσσιων πάγων κατά τους θερινούς μήνες συρρικνώνεται όλο και περισσότερο, με ρυθμό μείωσης περίπου 13% ανά δεκαετία, ενώ παράλληλα μειώνεται και το πάχος τους.

«Αντίθετα με το 2007 οι θερμοκρασίες δεν ήταν ασυνήθιστα υψηλές στην Αρκτική εφέτος το καλοκαίρι» τόνισε ο Τζόι Κομίζο, ερευνητής του Κέντρου Διαστημικών Πτήσεων Γκοντάρ της NASA. «Χάνουμε τους μόνιμους πάγους, το πυκνό συστατικό της παγοκάλυψης. Και όταν χάνεται αυτό το πυκνό συστατικό οι πάγοι γίνονται πολύ ευάλωτοι».

Από την πλευρά του ο Γουόλτ Μάιερ του NSIDC τόνισε σχολιάζοντας τη νέα αρνητική επίδοση: «Από μόνο του είναι απλώς ένα νούμερο και κατά καιρούς σημειώνονται διάφορα ρεκόρ. Αν το δούμε όμως μέσα στο πλαίσιο του τι έχει συμβεί μέσα στα τελευταία χρόνια και του τι δείχνουν οι δορυφορικές εικόνες αποτελεί μια ένδειξη ότι οι θαλάσσιοι πάγοι της Αρκτικής αλλάζουν ριζικά».

Πηγή: Βήμα BBC
http://www.bbc.co.uk/news/science-environment-19410444