Μικρόβια σε βάθος έως 20 Km κάτω από την επιφάνεια της Γης

Earth is seen from the Apollo 8 spacecraft in December 1968. (NASA)

Μια αφανής και πολυδιάστατη βιόσφαιρα από μικρόβια και άλλους μικροοργανισμούς ζει και βασιλεύει κάτω από την επιφάνεια της Γης, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των γεωεπιστημόνων, που έγιναν κατά την παρουσίαση της πολυσέλιδης πρώτης έκθεσης «Βαθύς Άνθρακας» (Deep Carbon), στο πλαίσιο ενός δεκαετούς διεθνούς προγράμματος προϋπολογισμού 500 εκατ. δολαρίων, που φιλοδοξεί να καταγράψει, για πρώτη φορά ολοκληρωμένα, τη διαδρομή του γήινου άνθρακα πάνω και κυρίως κάτω από την επιφάνεια του πλανήτη.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Ρόμπερτ Χέιζεν του Ινστιτούτου Κάρνεγκι της Ουάσιγκτον και διευθυντή του Παρατηρητηρίου Βαθέος Άνθρακα, δήλωσαν, σύμφωνα με το πρακτορείο Ρόιτερ, πως πρόκειται για «ένα εκπληκτικό νέο κόσμο. Είναι πολύ πιθανό πως υπάρχει μια βαθιά μικροβιακή βιόσφαιρα που φθάνει σε βάθος πάνω από δέκα χιλιόμετρα, ίσως και 20». Επίσης, όπως ανέφεραν, έχουν ανακαλυφθεί σε ρωγμές πετρωμάτων μικροσκοπικά σκουλήκια σε βάθος 1.300 μέτρων σε ένα νοτιοαφρικανικό ορυχείο.
Οι μονοκύτταροι οργανισμοί που ζουν στα βάθη του πλανήτη, είναι κυρίως βακτήρια (που χρειάζονται νερό και θρεπτικές ουσίες για να αναπτυχθούν, αλλά όχι αναγκαστικά και οξυγόνο), καθώς επίσης «αρχαία» ή αρχαιο-βακτήρια (που συχνά «τρώνε» αμμωνία ή θείο και παράγουν μεθάνιο).

Η 700σέλιδη έκθεση, προϊόν έρευνας άνω των 50 ειδικών από εννέα χώρες, ονομάζει αυτή τη βιόσφαιρα «βασίλειο της Στυγός», κάνοντας ευθεία αναφορά στον ποταμό Στυξ στις πύλες του Κάτω Κόσμου, σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία. Μάλιστα, επισημαίνει πως μερικά μικρόβια είναι σαν «ζόμπι» (νεκροζώντανα), αφού ζουν με τόσο βραδύ μεταβολισμό, προκειμένου να επιβιώσουν στις ακραίες συνθήκες του μεγάλου βάθους, που μοιάζουν με πεθαμένα. Κάποια από αυτά, σύμφωνα με την έκθεση, είναι πιθανό να πολλαπλασιάζονται τόσο αργά, που να μην διαιρούνται για πολλά εκατομμύρια χρόνια.

Όπως είπε ο Χέιζεν, αυξάνονται οι ενδείξεις ότι η ίδια η ζωή στη Γη μπορεί να ξεκίνησε όχι κάπου στην επιφάνεια, αλλά στα…υπόγεια, όπου, όπως είπε, «υπάρχει ό,τι χρειάζεται, για να δημιουργηθεί η ζωή. Θεωρούμε το βαθύ υπέδαφος ως ακραίο, όμως στην πραγματικότητα είναι αρκετά προστατευμένο από αστεροειδείς ή από ηφαιστειακές εκρήξεις. Τα βαθιά πετρώματα κάτω από την επιφάνεια αποτελούν ένα ωραίο ασφαλή παράδεισο».

Ο Αμερικανός επιστήμονας δεν απέκλεισε την πιθανότητα ότι οι πρώτες μορφές ζωής (μικροοργανισμοί) ήρθαν από τον Άρη κρυμμένοι σε κάποιο βράχο που κατέληξε στη Γη, όπου και προστατεύθηκαν για μεγάλο χρονικό διάστημα στο υπέδαφος. «Είναι πιθανό ότι κάθε κύτταρο στη Γη κατάγεται από ένα αρειανό. Δεν πρόκειται για τρελή επιστημονική φαντασία», είπε ο Χέιζεν.

Ακόμα, οι επιστήμονες βρήκαν ιούς βαθιά μέσα στη Γη, οι οποίοι, αντίθετα με τους συγγενείς τους στην επιφάνεια του πλανήτη, αρκούνται απλώς να εισάγουν τα γονίδιά τους στα βακτήρια, χωρίς να επιδιώκουν την επιθετική αναπαραγωγή τους, μάλλον περιμένοντας υπομονετικά καλύτερες συνθήκες.

Μεταξύ άλλων, η έκθεση «Βαθύς Άνθρακας» συνιστά να μελετηθεί πιο εξονυχιστικά η υπόγεια βιόσφαιρα, για να διασφαλιστεί ότι στο μέλλον οι μικροοργανισμοί δεν θα αχρηστεύσουν φιλόδοξα σχέδια, όπως η ταφή των πυρηνικών αποβλήτων ή του διοξειδίου του άνθρακα στο πλαίσιο καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής.

Εξάλλου, στο στόχαστρο των ερευνητών του Παρατηρητηρίου Βαθέος Άνθρακα, βρίσκονται οι υδρογονάνθρακες, καθώς εξετάζεται κατά πόσο υπάρχουν σε εξέλιξη και άλλες υπόγειες γεωχημικές διαδικασίες στο υπέδαφος, οι οποίες οδηγούν σε δημιουργία πετρελαίου και φυσικού αερίου, πέρα από τις ήδη γνωστές.

Επίσης, εξετάζεται η παρουσία διαμαντιών, τα οποία σχηματίζονται από άνθρακα υπό υψηλή πίεση στο βάθος της Γης, πολύ κάτω από το όριο που μπορούν να φθάσουν οι ανθρώπινες γεωτρήσεις.

Και, βέβαια, στο επίκεντρο βρίσκεται ο λεγόμενος «χαμένος άνθρακας», δηλαδή πού ακριβώς βρίσκεται εξαφανισμένο και δεσμευμένο ένα μεγάλο μέρος του υπόγειου άνθρακα, ο οποίος αλλιώς θα βρισκόταν πάνω από την επιφάνεια. Οι αναλύσεις μετεωριτών δείχνουν ότι τα πρώτα υλικά που σχημάτισαν τη Γη, περιείχαν άνθρακα σε ποσοστό 3% περίπου, όμως σήμερα ο άνθρακας (στα πετρώματα, τους έμβιους οργανισμούς και την ατμόσφαιρα) δεν φαίνεται να ξεπερνά το 0,1% συνολικά. Που είναι, λοιπόν, ο υπόλοιπος;

Βαθιά μέσα στη Γη, φαίνεται πως είναι η απάντηση, όπως είπε ο Χέιζεν. Ο φλοιός, ο μανδύας και ο πυρήνας του πλανήτη περιέχουν μεγάλες ποσότητες άνθρακα. Τουλάχιστον το 90% του γήινου άνθρακα πιστεύεται ότι βρίσκεται στο υπέδαφος με κάποια μορφή. Μόνο ο μεταλλικός πυρήνας της Γης εκτιμάται (χωρίς να έχει ακόμα επιβεβαιωθεί) ότι περιέχει άνθρακα σε ποσοστό 0,2% έως 1% του βάρους του, περίπου 50.000 φορές περισσότερο από τον άνθρακα που υπάρχει σε όλη τη χλωρίδα και την πανίδα της Γης.

Πηγή: ΑΜΠΕ
 http://www.thestarphoenix.com/technology/Deep+Carbon+study+finds+sciencefiction+worlds+deep/8045977/story.html