Καταιγίδες στον Κρόνο

Με τις εντυπωσιακές φωτογραφίες που λαμβάνουν οι αστρονόμοι από το διαστημικό σκάφος Cassini, πλέον κατανοούν περισσότερα για τη φύση των γιγαντιαίων καταιγίδων που λαμβάνουν χώρα στον Κρόνο.

Πρόκειται για βιαιότατες καταιγίδες, όπου το μάτι του κυκλώνα έχει διάμετρο 2000 χιλιομέτρων, ενώ τα σύννεφα περιμετρικά του κυκλώνα κινούνται με ταχύτητες μεγαλύτερες των 500 χιλιομέτρων την ώρα. Μια βασική διαφορά με τους τυφώνες στη Γη, είναι πως στον Κρόνο το κέντρο της καταιγίδας φαίνεται να είναι κλειδωμένο στους πόλους του πλανήτη.
Για πρώτη φορά, χρησιμοποιώντας προηγμένα υπολογιστικά μοντέλα και τις τελειότερες ως σήμερα φωτογραφίες που έχουμε λάβει από τους πόλους του Κρόνου, οι επιστήμονες του πανεπιστημίου της χώρας των Βάσκων, εξήγησαν τη φύση αυτών των καταιγίδων, με μία δημοσίευση στο περιοδικό Nature Geoscience.
Μια χρονιά στον Κρόνο, διαρκεί περίπου 30 γήινα χρόνια, και γνωρίζουμε πως μία φορά σε κάθε έτος στον Κρόνο, ξεσπά μια καταιγίδα που επηρεάζει το κλίμα ολόκληρου του πλανήτη. Η πρώτη καταιγίδα που παρατηρήθηκε ποτέ στον Κρόνο ήταν το 1876, που έμεινε γνωστή ως το Μεγάλο Άσπρο Σημάδι, καθώς έτσι φαινόταν το αποτύπωμα της καταιγίδας στην ατμόσφαιρα του Κρόνου με τα γήινα τηλεσκόπια.

Εικόνα από καταιγίδα στον Κρόνο το 2010 (πάνω) και η αναπαράσταση της μέσω υπολογιστή (κάτω).

Η έκτη κατά σειρά καταιγίδα που παρατηρήθηκε στον Κρόνο, ήταν το 2010, όπου το Cassini ήταν εκεί για να την απαθανατίσει. Η ομάδα των αστρονόμων πέρασε δύο χρόνια αναλύοντας τα δεδομένα, προτού μπορέσει να εξηγήσει επακριβώς τα βίαια φαινόμενα που λαμβάνουν χώρα σε μια τέτοια καταιγίδα.
Η ομάδα σχεδίασε μαθηματικά μοντέλα που αναπαράγουν την καταιγίδα στον υπολογιστή, εξηγώντας τη φύση της καταιγίδας και τη μακρά της διάρκεια. Απέδειξαν πως το επίκεντρο της καταιγίδας λαμβάνει χώρα 300 χιλιόμετρα πάνω από τα σύννεφα του πλανήτη, ενώ η μεταφορά αερίων και ατμών στα ανώτερα επίπεδα της ατμόσφαιρας απελευθερώνει τεράστιες ποσότητες ενέργειας που με τη σειρά της αλληλεπιδρά με τους ανέμους του πλανήτη.
Αυτές οι γνώσεις είναι χρήσιμες ακόμη και για τη μετεωρολογία στη Γη, καθώς δύνανται να εμπλουτίσουν τα μοντέλα που χρησιμοποιούμε για την πρόγνωση του καιρού στον πλανήτη μας. Φαινόμενα που λαμβάνουν χώρα στη Γη, τα είχαν πρώτα εντοπίσει οι επιστήμονες σε άλλους πλανήτες, όπως για παράδειγμα το φαινόμενο του θερμοκηπίου, οι διαστάσεις του οποίου έγιναν πλήρως αντιληπτές με την παρατήρηση των δραματικών συνεπειών που είχε στην ατμόσφαιρα και το κλίμα της Αφροδίτης.
Το σκάφος Cassini αποτελεί μια συνεργασία της NASA με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος (ESA), και παρακολουθεί τον Κρόνο από το 2004. Είναι πλέον σε θέση να φωτογραφίζει τους πόλους του Κρόνου με μοναδική ευκρίνεια, καθώς ο πλανήτης βγαίνει σταδιακά από το χειμώνα, ενώ το σκάφος, χρησιμοποιώντας τη βαρύτητα του δορυφόρου του Κρόνου Τιτάν α αλλάζει ελαφρά την τροχιά του επιτρέποντάς του να έχει ανεμπόδιστη θέα στους πόλους του πλανήτη.

Πηγή: Ναυτεμπορική NASA
http://saturn.jpl.nasa.gov/