Η ώρα της κρίσης πλησιάζει για τον κομήτη ISON

Εδώ και μήνες, τα μάτια των αστρονόμων παραμένουν στραμμένα σε μια βρόμικη χιονόμπαλα που ήρθε από τις παρυφές του Ηλιακου Συστήματος και ετοιμάζεται τώρα για ένα καυτό ραντεβού με τον Ήλιο. Η ώρα της κρίσης θα έρθει την προσεχή Πέμπτη, οπότε ο κομήτης ISON είτε θα διαλυθεί είτε θα μετατραπεί σε υπερθέαμα.
Ο ISON πιστεύεται ότι προέρχεται από το Νέφος του Όορτ, ένα υποθετικό σύννεφο από εκατομμύρια κομήτες και άλλα παγωμένα σώματα, το οποίο βρίσκεται σε απόσταση ενός ετός φωτός από τον Ήλιο. Για άγνωστο λόγο, ο κομήτης εκτινάχθηκε από το σύννεφο του Όορτ και πήρε πορεία προς την καρδιά του Ηλιακού Συστήματος.
Ο κομήτης ετοιμάζεται τώρα να περάσει πίσω από τον Ήλιο, και οι αστρονόμοι αγωνιούν να μάθουν αν θα επανεμφανιστεί στην άλλη πλευρά για το ταξίδι της επιστροφής.
Γύρω στις 7 το απόγευμα ώρα Ελλάδας στις 28 Σεπτεμβρίου, ο κομήτης θα βρεθεί στην ελάχιστη απόστασή του από τον Ήλιο, περίπου 1,175 εκατομμύρια χιλιόμετρα, οπότε θα εκτεθεί σε θερμοκρασίες έως και 4.900 βαθμών Κελσίου.

Η θερμότητα θα μπορούσε να λιώσει εντελώς τον πυρήνα του κομήτη, ο οποίος έχει διάμετρο 1,6 χιλιομέτρων και αποτελείται κυρίως από πάγους νερού, αμμωνίας και άλλων υλικών. Ακόμα όμως κι αν επιζήσει στο ψήσιμο, ο πυρήνας ίσως διαλυθεί από τις ισχυρές παλιρροϊκές δυνάμεις που θα δεχθεί από το βαρυτικό πεδίο του Ήλιου.
Αν όμως ο κομήτης βγει αλώβητος από την περιπέτεια, δεν αποκλείεται να ανακηρυχθεί πράγματι σε «κομήτης του αιώνα» όπως ελπίζουν οι αστρονόμοι: Καθώς θα απομακρύνεται, η ηλιακή ακτινοβολία θα συνεχίσει να εξαχνώνει τους πάγους και θα δώσει έτσι τεράστιες διαστάσεις στην κόμη, ή ουρά, του ISON.
Αυτό θα σήμαινε ότι ο κομήτης θα είναι ορατός σχεδόν όλο το Δεκέμβριο ακόμα και με γυμνό μάτι.
Δεν αποκλείεται να γίνουμε μάρτυρες ενός ωραιότατου κομήτη με μακριά ουρά, τον οποίο θα θυμούνται για όλη τους τη ζωή εκατομμύρια άνθρωποι» σχολιάζει ο Άλαν ΜακΡόμπερτ, αρχισυντάκτης του περιοδικού Sky & Telescope, το οποίο συγκεντρώνει όλες τις εξελίξεις για τον ISON σε αυτή τη σελίδα.
Μέχρι τις 24 Νοεμβρίου, ο ISON ήταν ορατός ακόμα και με γυμνό μάτι στο νοτιοανατολικό ουρανό λίγη ώρα πριν από το ξημέρωμα. Πλέον όμως βρίσκεται τόσο κοντά στον Ήλιο ώστε έχει εξαφανιστεί μέσα στην εκτυφλωτική λάμψη.
Τη χιονόμπαλα παρακολουθούν τώρα τα μάτια της NASA -μεταξύ άλλων τα διαστημικά τηλεσκόπια Hubble, Spitzer, Chandra και Swift, το ηλιακό παρατηρητήριο SOHO, ο δορυφόρος MRO στον Άρη και τα δίδυμα σκάφη STEREO.
Όπως ανακοίνωσε η NASΑ, η αποστολή STEREO απαθανάτισε τον κομήτη στις 21 Νοεμβρίου, και μάλιστα στο ίδιο πλάνο με τον διαφορετικό κομήτη Encke, και επιβεβαίωσε ότι δεν είχε ακόμα θρυμματιστεί. Στις εικόνες που δημοσιοποίησε η υπηρεσία διακρίνεται μάλιστα η ουρά του κομήτη Encke να κυματίζει λόγω του ηλιακού ανέμου, ενός συνεχούς ρεύματος φορτισμένων σωματιδίων που πηγάζουν από τον Ήλιο.
Ο ISON πήρε το όνομά του από το International Scientific Optical Network, μια ομάδα τηλεχειριζόμενων τηλεσκοπίων με τα οποία ανακάλυψαν τον κομήτη το 2012 δύο Ρώσοι αστρονόμοι.
Η επίσημη ονομασία του κομήτη είναι πάντως C/2012 S1 (ISON).
Το «C» στην αρχή του επίσημου ονόματος σημαίνει ότι, ακόμα κι αν επιζήσει, ο κομήτης δεν αναμένεται να εμφανιστεί ξανά.

Επιμέλεια: Βαγγέλης Πρατικάκης

Πηγή: in.gr
http://www.skyandtelescope.com/news/home/Comet-ISON-Becomes-a-Nail-Biter-233327541.html