Διπλό πλήγμα για την ιδιωτική πρωτοβουλία στο Διάστημα

Η συντριβή του SpaceShipTwo της Virgin Galactic, ενός σκάφους σχεδιασμένου για πτήσεις αναψυχής στο όριο του Διαστήματος, έρχεται τρεις μέρες μετά την κολοσσιαία έκρηξη που κατέστρεψε το διαστημικό φορτηγό Cygnus.
Όλα δείχνουν ότι οι επίδοξοι τουρίστες του Διαστήματος δεν χρειάζεται να πακετάρουν ακόμα τις βαλίτσες.
Όμως τα προγράμματα της NASA που βασίζονται στον ιδιωτικό τομέα είναι απίθανο να επηρεαστούν.
Εξάλλου οι μεγάλες αεροδιαστημικές εταιρείες, όπως η Boeing και η Lockheed Martin, έπαιζαν πάντα κεντρικό ρόλο στις διαστημικές επιχειρήσεις.

Ιδιωτικοποίηση
Η λεγόμενη «ιδιωτικοποίηση του Διαστήματος» πέρασε σε νέο κεφάλαιο με τον παροπλισμό των διαστημικών λεωφορείων το 2011, οπότε η NASA ανέθεσε σε εργολάβους την αποστολή φορτίων στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS).
Κανείς όμως δεν περίμενε στα αλήθεια ότι η εκτόξευση του ιδιωτικού τομέα στο Διάστημα θα προχωρούσε χωρίς απρόοπτα.
Το πρώτο σοβαρό ατύχημα ήρθε την περασμένη Τετάρτη. Ο πύραυλος Antares της αμερικανικής Orbital Sciences Corp, με το μη επανδρωμένο μεταγωγικό Cygnus τοποθετημένο στην κορυφή του, εξερράγη κατά την εκτόξευση από το νησί Γουάλοπς έξω από τη Βιρτζίνια, προκαλώντας εκτεταμένες ζημιές στη μοναδική εξέδρα εκτόξευσης από την οποία μπορούσε να επιχειρεί.

Ο Antares έχει μήκος 40 μέτρων, όσο το ύψος ενός κτηρίου 14 ορόφων (Πηγή: NASA)

Η Orbital Sciences ήταν μια από τις δύο εταιρείες που είχαν εξασφαλίσει συμβόλαια της NASA για τον ανεφοδιασμό του ISS, ενός πολυεθνικού τροχιακού εργαστηρίου, κόστους άνω των 100 δισ. δολάρια.
Η εταιρεία έχει να λάβει 1,9 δισεκατομμύρια δολάρια για οκτώ αποστολές ανεφοδιασμού, από τις οποίες οι δύο πρώτες ολοκληρώθηκαν με επιτυχία.
Η καταστροφική αποτυχία δεν μπορεί παρά να είναι σημαντικό πλήγμα για την Orbital Sciences, η οποία ήλπιζε να αξιοποιήσει τον Antares και στην επικερδή αγορά εκτόξευσης δορυφόρων.
Η εταιρεία θα πρέπει τώρα να σταματήσει τις εκτοξεύσεις μέχρι να διευκρινιστούν τα αίτια του ατυχήματος και να επισκευαστούν οι εγκαταστάσεις στο έδαφος, ιδιοκτησία της πολιτείας της Βιρτζίνια.
H NASA πάντως διαβεβαίωσε ότι η συνεργασία με την Orbital θα συνεχιστεί και το συμβόλαιο δεν απειλείται. Τα ατυχήματα, αναγνωρίζει η υπηρεσία, ποτέ δεν ήταν σπάνια στην ιστορία των διαστημικών επιχειρήσεων.

Το Cygnus της Orbital Sciences είχε πραγματοποιήσει με επιτυχία δύο αποστολές στον ISS (Πηγή: NASA)

Στις 9 Δεκεμβρίου προγραμματίζεται εξάλλου να εκτοξευτεί το Dragon της Space X, της δεύτερης εταιρείας που έχει συμβόλαιο με τη NASA για τον ανεφοδιασμό του ISS. To συμβόλαιο, ύψους 1,6 δισ. δολαρίων, προβλέπει συνολικά 12 αποστολές, από τις οποίες έχουν ολοκληρωθεί οι τέσσερις.
Ανεπηρέαστα από την απώλεια του Cygnus θα μείνουν εξάλλου τα μεγάλα συμβόλαια της NASA για την ανάπτυξη διαστημικών ταξί που θα μεταφέρουν πληρώματα στον ISS (μετά τον παροπλισμό των διαστημικών λεωφορείων οι αμερικανοί αστροναύτες πετούν μόνο με τα ρωσικά Soyuz, στα οποία κάθε θέση χρεώνεται δεκάδες εκατομμύρια δολάρια).
Η Boeing, παραδοσιακός συνεργάτης της NASA και μεγάλος παίκτης της αεροδιαστημικής βιομηχανίας, θα λάβει συνολικά 4,2 δισ. δολάρια για την τελειοποίηση της κάψουλας CST-100, ενώ η SpaceX εξασφάλισε συμβόλαιο 2,6 δισ. δολάρια για τη δική της πρόταση, το σκάφος Crew Dragon.
Η NASA, εξάλλου, πάντα βασιζόταν σε ιδιωτικές εταιρείες για τα προγράμματά της -η Boeing ήταν βασικός εργολάβος των διαστημικών λεωφορείων και του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, ενώ η Lockheed Martin έχει αναλάβει αρκετές αποστολές διαστημικής εξερεύνησης.
Αυτό που αλλάζει τώρα είναι ότι το Διάστημα ανοίγει για εμπορικές δραστηριότητες εταιρειών -η SpaceX για παράδειγμα ήδη επεκτείνεται στην επικερδή αγορά εκτόξευσης δορυφόρων.

Η εκδρομή αναβάλλεται
Ο διαστημικός τουρισμός είναι μια άλλη αγορά στην οποία επενδύουν ιδιώτες. Όμως σε αυτή την περίπτωση οι αποτυχίες δείχνουν να φέρνουν πιο δραματικές συνέπειες.
Για τη Virgin Galactic, το μεγάλο ράπισμα ήρθε την Παρασκευή με την έκρηξη του σκάφους SpaceShipTwo στη διάρκεια δοκιμαστικής πτήσης στην έρημο Μοχάβε της Καλιφόρνια.

To SpaceShipTwο εξερράγη λίγο μετά την αποδέσμευσή του από το αεροπλάνο-φορέα (Πηγή: Virgin Galactic)

Ο Ρίτσαρντ Μπράνσον, δισεκατομμυριούχος ιδρυτής της εταιρείας, θα πρέπει τώρα να αναβάλλει το σχέδιό του για μια πτήση μαζί με τον γιο του του την άνοιξη του 2015.
Εξάλλου το χρονοδιάγραμμα της Virgin Galactic για την έναρξη των υποτροχιακών πτήσεων αναψυχής είχε ήδη αλλάξει πολλές φορές.
Το πρόγραμμα της εταιρείας μετρά ήδη μια δεκαετία ζωής. Βασίστηκε στο SpaceShipOne, το οποίο κέρδισε το 2004 τον διαγωνισμό Ansari X Prize για το πρώτο ιδιωτικό σκάφος που θα φτάσει στο επίσημο όριο του Διαστήματος, σε ύψος 100 χιλιομέτρων.
Έκτοτε η εταιρεία έδινε πάντα την εντύπωση ότι ήταν σχεδόν έτοιμη για την παρθενική πτήση. Είχε μάλιστα παρουσιάσει σχέδια για διαστημικά κέντρα στο Νιου Μέξικο, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τη Σουηδία και τη Σκοτία.
Περίπου 700 επίδοξοι τουρίστες του Διαστήματος, ανάμεσά τους διασημότητες όπως ο Τζάστιν Μπίμπερ και ο Λεονάρντο ντι Κάπριο, είχαν κάνει κρατήσεις για εισιτήρια, των οποίων η τιμή αυξήθηκε πέρυσι από τα 200 στα 250 χιλιάδες δολάρια.
Οι προκαταβολές είχαν ξεπεράσει τα 80 εκατομμύρια δολάρια.
Μετά την απώλεια του SpaceShipTwo και ενός από τους δύο πιλότους, η Virgin διαβεβαίωσε ότι θα συνεχίσει το διαστημικό πρόγραμμά της.
Μέχρι να διευκρινιστούν τα αίτια του δυστυχήματος και να κατασκευαστεί νέο σκάφος, οι υποψήφιοι πελάτες θα πρέπει να περιμένουν, πιθανότατα για αρκετά χρόνια.
Όπως εξάλλου αναγνώρισε ο Μπράνσον, το Διάστημα είναι δύσκολο.
Αλλά σίγουρα το αξίζει.

Πηγή: in.gr