«Παράθυρο» για τη μελέτη του Ήλιου η έκλειψη της 20ής Μαρτίου

Την ευκαιρία της ολικής έκλειψης της επόμενης Παρασκευής πρόκειται να αξιοποιήσει μία διεθνής ομάδα Βρετανών, Αμερικανών, Τσέχων και Γερμανών επιστημόνων, με σκοπό να πραγματοποιήσει μετρήσεις που ενδεχομένως θα βοηθήσουν στην ακόμη καλύτερη κατανόηση της δραστηριότητας του Ήλιου. Η ομάδα θα βρεθεί το πρωί της 20ης Μαρτίου σε ένα από τα νορβηγικά νησιά στο αρχιπέλαγος Σβάλμπαρντ, ώστε να αποτυπώσει την εικόνα του ηλιακού στέμματος, δηλαδή της εξωτερικής ατμόσφαιρας της Ήλιου.
Η έκλειψη θα είναι ολική σε μία στενή λωρίδα γύρω από τον Βόρειο Πόλο, στην οποία οι μόνες χερσαίες περιοχές είναι τα νησιά Φερόες και τα νορβηγικά νησιά στο νορβηγικό αρχιπέλαγος. Με δεδομένο πως σε αυτές τις περιοχές το ηλιακό φως θα μπλοκαρισθεί κατά 100% από τη σκιά της Σελήνης, οι επιστήμονες θα χρησιμοποιήσουν μεταξύ άλλων 14 ειδικά διαμορφωμένες κάμερες, για να «φωτογραφίσουν» σε διάφορες συχνότητες την περιοχή περιμετρικά γύρω από τον ηλιακό δίσκο.
Με αυτό τον τρόπο, θα καταγράψουν τους πίδακες από πλάσμα (ιονισμένο αέριο) οι οποίοι φτάνουν στα όρια της εξωτερικής ατμόσφαιρας με ταχύτητες έως και 350.000 χλμ./ώρα. Οι πίδακες είναι ορατοί μόνο κατά τη διάρκεια μιας ολικής ηλιακής έκλειψης, ενώ οι εικόνες τους και τα υπόλοιπα δεδομένα θα δώσουν τη δυνατότητα για υπολογισμό της θερμοκρασίας του στέμματος.
Με αυτές τις πληροφορίες, η ομάδα ελπίζει πως θα έρθει ένα βήμα πιο κοντά στο να λύσει ένα «γρίφο» που αφορά το στέμμα, και πιο συγκεκριμένα το γεγονός ότι είναι εντυπωσιακά θερμότερη από την επιφάνεια του Ήλιου. Έτσι, η θερμοκρασία της επιφάνειας είναι περίπου 6000 βαθμούς Κελσίου, με τις μετρήσεις για το στέμμα να ανεβάζουν αυτό το νούμερο στο 1 εκατομμύριο βαθμούς Κελσίου κατά μέσο όρο, τη στιγμή μάλιστα που σε ορισμένες περιοχές του στέμματος η θερμοκρασία αγγίζει τα 2 εκατομμύρια βαθμούς Κελσίου. Ωστόσο, ακόμη και σήμερα δεν έχει εξακριβωθεί η αιτία αυτής της θερμοκρασιακής διαφοράς.
Οι Βρετανοί επιστήμονες προέρχονται από το Πανεπιστήμιο του Αμπερίστγουιθ, με επικεφαλής τον Χιού Μόργκαν, ο οποίος έχει πραγματοποιήσει στο παρελθόν ανάλογες μετρήσεις κατά τη διάρκεια ολικών ηλιακών εκλείψεων στην έρημο Σαχάρα, τα νησιά Μάρσαλ, την Ταϊτή και την έρημο Γκόμπι. «Η θερμοκρασία διαφορά ανάμεσα στην επιφάνεια του Ήλιου και το στέμμα συνιστά ένα από τα μεγάλα μυστήρια της αστρονομίας, και οι ολικές ηλιακές εκλείψεις μάς δίνουν μια μοναδική ευκαιρία για να το ξεδιαλύνουμε», αναφέρει στο σάιτ του πανεπιστημίου.
Εξάλλου, σύμφωνα με τον Μόργκαν η ανακάλυψη της αιτίας που κρύβεται πίσω από το φαινόμενο θα έχει και πρακτικό όφελος. «Η κατανόηση των ιδιοτήτων του ηλιακού στέμματος θα παίξει κρίσιμο ρόλο στην προστασία των δορυφορικών τηλεπικοινωνιακών συστημάτων, τα οποία κινδυνεύουν από τις ηλιακές καταιγίδες», καταλήγει.
Από την Ελλάδα, το φαινόμενο θα είναι ορατό ως μερική έκλειψη, με το μέγιστο ποσοστό κάλυψης του ηλιακού δίσκου να φτάνει το 40,7% στη Φλώρινα και περίπου το 31,5% στην Αθήνα, στις 11:44 το πρωί της Παρασκευής. Η έκλειψη θα ξεκινήσει στις 10:40 και θα έχει διάρκεια 2 ώρες και 10 λεπτά.

Πηγή: Ναυτεμπορική