Επιστημονικός σκεπτικισμός

Τα τελευταία χρόνια, αυξάνεται ανησυχητικά ο αριθμός των ανθρώπων που αντιμετωπίζει με δυσπιστία την επιστήμη. Αρκετοί απορρίπτουν με ευκολία την ανθρώπινη επίδραση στην κλιματική αλλαγή, παραβλέπουν τον κίνδυνο της κατανάλωσης γενετικά τροποποιημένων προϊόντων ή είναι πεπεισμένοι, για παράδειγμα, ότι ο εμβολιασμός των παιδιών μπορεί να προκαλέσει αυτισμό.
Στην εποχή της κυριαρχίας των «ψευδών ειδήσεων» και της ανεξέλεγκτης διάδοσης χιλιάδων πληροφοριών, οι επιστημονικές έρευνες, τα αποτελέσματα της συστηματικής μελέτης ποικίλων δεδομένων, αντιμετωπίζονται, συχνά, ως «διαφορετικές απόψεις» ή συμπλέκονται επικίνδυνα με διαφόρων ειδών θεωρίες συνωμοσίας.
«Πώς είναι δυνατόν η επιστήμη, που επηρεάζει άμεσα την καθημερινότητά μας και συμβάλλει στην καλύτερη ποιότητα της ζωής μας, να προκαλεί τόσο αρνητικά συναισθήματα σε ένα μεγάλο τμήμα του πληθυσμού;» , αναρωτιέται ο Bastiaan Rutjens, καθηγητής στο Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του Άμστερνταμ. Και προσθέτει: «Η κατανόηση του φαινομένου της δυσπιστίας απέναντι στην επιστήμη θα μας βοηθήσει να καταλάβουμε τι χρειάζεται να γίνει, ώστε οι δύσπιστοι να αρχίσουν να αντιμετωπίζουν σοβαρά την επιστήμη».
Πολλοί ερευνητές θεωρούν ότι ο σκεπτικισμός απέναντι στην επιστήμη έχει ενισχυθεί από ορισμένες πολιτικές ιδεολογίες. Πρόσφατες έρευνες, που έγιναν από κοινωνικούς και πολιτικούς ψυχολόγους στις Ηνωμένες Πολιτείες, έδειξαν, πράγματι, ότι οι πιο δύσπιστοι απέναντι στις καταστροφικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής είναι άνθρωποι που ανήκουν στο συντηρητικό πολιτικό φάσμα. Η διαπίστωση αυτή δεν είναι, όμως, ικανή να ερμηνεύσει πλήρως τον σκεπτικισμό απέναντι στην επιστήμη, επειδή σε άλλες περιπτώσεις, όπως εκείνη που θεωρεί βλαβερό τον εμβολιασμό, η δυσπιστία δεν συνδέεται με πολιτικές πεποιθήσεις.

Οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν καχύποπτα την επιστήμη για διαφορετικούς και σύνθετους λόγους. Σύμφωνα με τον Bastiaan Rutjens, κάποιοι δεν απορρίπτουν καθολικά τη σημασία της επιστήμης, αλλά είναι βέβαιοι, για παράδειγμα, ότι το πρόβλημα της υπερθέρμανσης του πλανήτη δεν υπάρχει. Άλλοι εξομοιώνουν τα αποτελέσματα μιας επιστημονικής έρευνας με μια ακόμη διαφορετική άποψη σε ένα πρόβλημα, ενώ εκείνοι που απορρίπτουν τον εμβολιασμό συνδέουν την άποψή τους με θρησκευτικές πεποιθήσεις, κυρίως με ηθικές ενστάσεις, επειδή δεν τον θεωρούν φυσικό.
Συνεπώς, μερικοί άνθρωποι διστάζουν να αποδεχθούν συγκεκριμένα επιστημονικά ευρήματα για ποικίλους λόγους. «Αν θέλουμε, λοιπόν, να καταπολεμήσουμε τον σκεπτικισμό και να ενισχύσουμε την εμπιστοσύνη απέναντι στην επιστήμη», διαπιστώνει ο Bastiaan Rutjens, «καλό είναι να γνωρίζουμε ότι αυτή η δυσπιστία είναι σύνθετη και δεν ερμηνεύεται μονοσήμαντα».

Πηγή : aeon. co

https://thalesandfriends.org/