Scott Kelly: Ο άνθρωπος που καλλιεργούσε λουλούδια στο διάστημα

Γεννημένος αφηγητής και σύγχρονος ήρωας, ο Σκοτ Κέλι είναι ο αστροναύτης που διατηρεί το ρεκόρ της μεγαλύτερης συνεχόμενης παραμονής στο διάστημα. Στο αυτοβιογραφικό του βιβλίο “ΑΝΤΟΧΗ”, ο Σκοτ Κέλι καταγράφει με πρωτοφανή αμεσότητα το συγκλονιστικό ταξίδι στο διάστημα μέσα από απίθανα αποσπάσματα που δημοσιεύει αποκλειστικά το Woman Toc. Σε αυτό το βιβλίο, μέσω της προσωπικής του ιστορίας, γευόμαστε το θρίαμβο της ανθρώπινης ευρηματικότητας, τη δύναμη της ανθρώπινης θέλησης, και το ασύλληπτο θαύμα του Γαλαξία μας.Μερικές μέρες αργότερα, τραβάω μια πολύ ωραία βραδινή λήψη το Χιούστον και τον Κόλπο του Μεξικού καθώς περνάμε από πάνω. Όταν τη στέλνω στην Αμίκο, χρησιμοποιώ τη λέξη «σπίτι», και μου κάνει εντύπωση ότι έχω αρχίσει να ρυθμίζω την εσωτερική μου πυξίδα προς τη Γη. Πιάνω τον εαυτό μου να ανυπομονεί για την επιστροφή μου. Δεν αφέθηκα σε τέτοιες σκέψεις σχεδόν όλη τη χρονιά, όμως πλέον είναι ευχάριστη η αίσθηση της προσμονής, της επιθυμίας να γυρίσω σπίτι, γνωρίζοντας ότι θα βρεθώ σύντομα εκεί.
Αργότερα κατά τη διάρκεια του Ιανουαρίου διεξάγουμε το δεύτερο μεγάλο βοτανικό πείραμα στο σταθμό. 

Η καλλιέργεια μαρουλιών τον Αύγουστο ήταν σχετικά εύκολη – τοποθετήσαμε «μαξιλάρια» κάτω από τεχνητό φως στην ευρωπαϊκή μονάδα, ποτίζαμε τα φυτά σύμφωνα με το πρόγραμμα, και τα παρακολουθούσαμε να μεγαλώνουν, όπως ήταν αναμενόμενο σε μια εύκολη καλλιέργεια. Τώρα φυτεύω λουλούδια, ένα παρτέρι με ζίννιες, αρκετά πιο απαιτητική διαδικασία, επειδή τα λουλούδια είναι πιο ευαίσθητα και δε συγχωρούν τα λάθη.

 Η ακολουθία στα πειράματα ορίστηκε εσκεμμένα· θα εφαρμόζαμε ό,τι μάθαμε από την καλλιέργεια ενός πιο εύκολου, λιγότερο απαιτητικού είδους ώστε να καλλιεργήσουμε κάτι πιο δύσκολο. Οι ζίννιες αποδείχτηκαν πιο ζόρικες από όσο περιμέναμε. Μοιάζουν συχνά άρρωστες, και υποψιάζομαι ότι οφείλεται στη διαφορά φάσης στην επικοινωνία μεταξύ του σταθμού και του εδάφους. 

Τραβάω φωτογραφίες από τα λουλούδια και τις στέλνω στους επιστήμονες στη Γη, οι οποίοι τις κοιτάζουν καθώς συμβουλεύονται ο ένας τον άλλο, και μετά μου αναφέρουν τι να κάνω – συνήθως «πότισέ τα» ή «μην τα ποτίσεις». Όμως μέχρι να έρθουν οι οδηγίες, η κατάσταση των λουλουδιών έχει πάει προς το χειρότερο, είτε προς τη μία είτε προς την άλλη κατεύθυνση. Όταν λένε να μην ποτίσω τις ζίννιες, συχνά έχουν μαζέψει τόσο πολύ νερό και έχουν αρχίσει να βγάζουν μούχλα στα φύλλα και στις ρίζες. Όταν λένε να τις ποτίσω, έχουν αφυδατωθεί και βρίσκονται στα πρόθυρα να μαραθούν τελείως. Είναι ενοχλητικό να μεγαλώνεις ένα ζωντανό οργανισμό στο διάστημα και να τον βλέπεις να ταλαιπωρείται, χωρίς να είσαι σε θέση να τον φροντίζεις όπως χρειάζεται. Κάποια στιγμή κάνω μια ανάρτηση με μία από τις ζίννιες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και εισπράττω αρνητικές κριτικές για τις βοτανικές μου ικανότητες. «Δεν είσαι κι ο Μαρκ Γουάτνι», γράφει ένας εξυπνάκιας σχολιαστής, αναφερόμενος στο ρόλο του Ματ Ντέιμον στην ταινία «Η διάσωση», που κατάφερε να καλλιεργήσει στον Άρη. Πλέον έγινε προσωπικό.

Αναφέρω στον υπεύθυνο ότι θέλω να αποφασίζω εγώ πότε θα ποτίζω τα λουλούδια. Μπορεί να φαίνεται κάτι ασήμαντο ως απόφαση, όμως για τη NASA είναι μεγάλο θέμα.

Αγγίζοντας με γυμνά χέρια τις ζίννιες και το δοχείο στο οποίο μεγαλώνουν αποτελεί αλλαγή στην ενδεδειγμένη διαδικασία που ακολουθεί η NASA. Οι ειδικοί ανησυχούν ότι αν αγγίξω τα λουλούδια και έχουν μούχλα, οι σπόροι της μούχλας πιθανόν να με μολύνουν. 

Η πρώτη μου αντίδραση είναι να αναρωτηθώ μήπως έχουν δίκιο, όμως πείθομαι τελικά πως θα πεθάνουν αν δεν φροντίσω τις ζίννιες όπως νομίζω, όπως θα έκανε ένας κηπουρός στη Γη, και είναι ενοχλητικό να βλέπεις όλη την προσπάθεια και τα έξοδα που απαιτήθηκαν για το σχεδιασμό και τη μεταφορά αυτού του πειράματος να πηγαίνουν χαμένα. 

Ορισμένοι που συμμετέχουν στην τελική απόφαση αμφιβάλλουν κατά πόσο θα προσέχω τα φυτά κάθε μέρα, επειδή αυτό θα απαιτεί περισσότερο χρόνο και φροντίδα και όχι απλώς να ακολουθώ οδηγίες. Όμως τελικά δίνουν την άδεια να το κάνω με το δικό μου τρόπο.
Είναι δύσκολο να περιγράψεις το συναίσθημα να βλέπεις τα λουλούδια να επανέρχονται από βέβαιο θάνατο. Έχω ακόμη αναμνήσεις από τους βοτανικούς κήπους όπου πήγαινα με τους παππούδες μου ως παιδί, και ίσως επειδή εκείνες οι βόλτες μαζί τους αποτελούσαν πηγή ηρεμίας για μένα, έχω συνδέσει τα λουλούδια με τη γιαγιά μου και το χαρακτήρα της. Σκέφτομαι τις βιολέτες της Λόρελ που κράτησα στο γραφείο μου μετά το θάνατό της. Τη στιγμή που οι ζίννιες έγιναν προσωπικό στοίχημα, είναι ιδιαίτερο σημαντικό για μένα να πάνε καλά. Ελέγχω τα λουλούδια όσο πιο συχνά μπορώ. Μια Παρασκευή πηγαίνω κάποια στιγμή στο ρωσικό τομέα και τοποθετώ τις ζίννιες ως κεντρική σύνθεση στο τραπέζι.

«Σκοτ», λέει ο Σεργκέι με προβληματισμένο ύφος. «Γιατί καλλιεργείς αυτά τα λουλούδια;». [...]

Με ρωτούν συχνά τι αποκομίσαμε από τη χρονιά μου στο διάστημα. Νομίζω ότι οι άνθρωποι περιμένουν να ακούσουν για κάποια σημαντική επιστημονική ανακάλυψη ή κάποια αναλαμπή, κάτι που ήρθε εξ ουρανού αλλάζοντας την οπτική μου (ή των επιστημόνων στο έδαφος), σαν μια κοσμική ακτίνα που διαπέρασε τον εγκέφαλό μου σε μια καταλυτική στιγμή κατά τη διάρκεια της αποστολής μου. Δεν έχω να μοιραστώ κάτι ανάλογο.

 Η αποστολή για την οποία προετοιμάστηκα ήταν, στο μεγαλύτερο μέρος της, η αποστολή που έζησα. Τα δεδομένα ακόμη αναλύονται καθώς γράφω αυτές τις γραμμές, και οι επιστήμονες είναι ενθουσιασμένοι με ό,τι έχουν δει μέχρι στιγμής. Οι γενετικές διαφορές μεταξύ εμένα και του αδελφού μου ενδεχομένως να ξεκλειδώσουν καινούργια γνώση, όχι μόνο για ό,τι προκαλούν οι διαστημικές πτήσεις στο σώμα μας αλλά και για τον τρόπο με τον οποίο γερνάμε εδώ στη Γη. 

Η έρευνα «Fluid Shifts» στην οποία συμμετείχαμε μαζί με τον Μίσα είναι πολλά υποσχόμενη ως προς τη συνεισφορά της στη βελτίωση της υγείας των αστροναυτών σε αποστολές μακράς διάρκειας. Οι έρευνες που έγιναν σχετικά με την όρασή μου –η οποία δε φαίνεται να επιβαρύνθηκε περαιτέρω σ’ αυτή την αποστολή– ίσως βοηθήσουν να λύσουμε το μυστήριο που περιβάλλει την πραγματική αιτία για την επιβάρυνση στην όραση των αστροναυτών, όπως και να καταλάβουμε περισσότερα για την ανατομία του ματιού και την εξέλιξη των σχετικών εκφυλιστικών παθήσεων.
Αποτελέσματα και επιστημονικές εργασίες θα συνεχίσουν να αναδύονται στα χρόνια και στις δεκαετίες που θα ακολουθήσουν, αντλώντας δεδομένα από τα τετρακόσια πειράματα τα οποία συντελέστηκαν αυτή τη χρονιά. Μαζί με τον Μίσα αποτελέσαμε ένα τυχαίο δείγμα δύο ατόμων – χρειάζεται να δούμε ακόμα πιο πολλούς αστροναύτες να παραμένουν σε συνθήκες μικροβαρύτητας για μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα προτού βγάλουμε ασφαλή συμπεράσματα όσον αφορά τα δικά μας μεμονωμένα ευρήματα. Νιώθω πάντως ότι εγώ έκανα καινούργιες ανακαλύψεις· μόνο που δε γίνεται να διαχωριστούν από ό,τι έμαθα στις υπόλοιπες αποστολές μου στο διάστημα, από άλλες περιόδους της ζωής μου, από άλλες προκλήσεις, άλλα μαθήματα.
Συγκρίνοντας όσα έμαθα από τη διεξαγωγή επιστημονικών πειραμάτων,πιστεύω ότι έμαθα αντίστοιχα πολλά όσον αφορά τις πρακτικές διαστάσεις μιας ερευνητικής αποστολής μακράς διάρκειας. Αυτό ακριβώς κάνουν πάντοτε τα μέλη των αποστολών στο ΔΔΣ – δεν προσπαθούμε να επιλύουμε προβλήματα βελτιώνοντας τις συνθήκες μόνο για τις δικές μας διαστημικές πτήσεις, αλλά αναζητούμε τρόπους να βελτιώσουμε τα πράγματα στο μέλλον. Υπό αυτή την έννοια, ακόμα και οι πιο ασήμαντες αποφάσεις ή οι διαπραγματεύσεις που έκανα με το έδαφος προσανατολίζονταν προς αυτή την κατεύθυνση, τη βέλτιστη διαχείριση των πόρων. Και οι μεγαλύτερες μάχες στην αποστολή μου –πιο χαρακτηριστικά, η διαχείριση του CO2 και η λειτουργία της Σίντρα– θα έχουν αντίκτυπο στις μελλοντικές αποστολές στο διαστημικό σταθμό και στα μελλοντικά διαστημικά οχήματα. 

Η NASA δέχτηκε να ορίσει ακόμα πιο χαμηλά επίπεδα CO2, και σχεδιάζονται βελτιωμένες εκδόσεις των συσκευών απομάκρυνσης του διοξειδίου του άνθρακα έτσι ώστε μια μέρα να αντικαταστήσουν τη Σίντρα κάνοντας τη ζωή καλύτερη για τους μελλοντικούς διαστημικούς ταξιδιώτες, και νιώθω ιδιαίτερα ευγνώμων γι’ αυτό.
Σε προσωπικό επίπεδο, έμαθα πως τίποτα δεν είναι πιο υπέροχο από το νερό. Όταν το αεροπλάνο μου προσγειώθηκε στο Χιούστον και γύρισα επιτέλους σπίτι, έκανα ακριβώς αυτό που έλεγα τόσο καιρό ότι θα κάνω: μπήκα από την κεντρική είσοδο, πήγα στην πίσω αυλή, και πήδηξα στην πισίνα φορώντας ακόμη τη στολή μου. Η αίσθηση να βυθίζομαι στο νερό για πρώτη φορά εδώ κι ένα χρόνο είναι απλώς απερίγραπτη. Δε θα θεωρήσω δεδομένο το νερό ποτέ ξανά. Ο Μίσα λέει πως νιώθει κι αυτός έτσι. [...]

Σε αυτό το βιβλίο, μέσω της προσωπικής του ιστορίας, γευόμαστε το θρίαμβο της ανθρώπινης ευρηματικότητας, τη δύναμη της ανθρώπινης θέλησης, και το ασύλληπτο θαύμα του Γαλαξία μας.

Πηγή: http://www.womantoc.gr/