Steven Weinberg : 4 πολύτιμα μαθήματα

" Όταν απέκτησα το πρώτο μου πτυχίο –πριν από περίπου μισό αιώνα- η βιβλιογραφία της φυσικής μού φαινόταν ένας απέραντος, ανεξερεύνητος ωκεανός, τα νερά του οποίου έπρεπε να χαρτογραφήσω με ακρίβεια πριν να ξεκινήσω οποιαδήποτε προσωπική έρευνα. Πώς ήταν δυνατό να πετύχω οτιδήποτε χωρίς να γνωρίζω όλα όσα είχαν ήδη γίνει;Ευτυχώς, στη διάρκεια του πρώτου έτους του μεταπτυχιακού, είχα την τύχη να πέσω στα χέρια πιο έμπειρων φυσικών οι οποίοι επέμειναν, παρά τις αγωνιώδεις αντιρρήσεις μου, ότι έπρεπε να αρχίσω να κάνω έρευνα και να μάθω ό,τι ήταν απαραίτητο στην πορεία. Ή κολυμπάς ή βουλιάζεις. Προς μεγάλη μου έκπληξη, ανακάλυψα ότι η συγκεκριμένη πρακτική είναι αποτελεσματική. Κατάφερα να αποκτήσω γρήγορα ένα διδακτορικό δίπλωμα – παρόλο που όταν το απέκτησα δεν γνώριζα σχεδόν τίποτα για τη φυσική. Εντούτοις, έμαθα ένα σημαντικό πράγμα: ότι κανένας δεν γνωρίζει τα πάντα, ούτε είναι απαραίτητο να τα γνωρίζει.
Ένα ακόμα μάθημα που πρέπει να μάθει κανείς, για να συνεχίσω να χρησιμοποιώ την ωκεανογραφική μεταφορά μου, είναι ότι ενώ κολυμπά πρέπει να κατευθύνεται προς ταραγμένα νερά. Όταν δίδασκα στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης (MIT) στα τέλη της δεκαετίας του 1960, ένας φοιτητής μου είπε ότι ήθελε να ασχοληθεί με τη θεωρία της γενικής σχετικότητας αντί για το πεδίο με το οποίο ασχολούμουν, τη σωματιδιακή φυσική, επειδή οι αρχές της πρώτης θεωρίας ήταν ευρέως γνωστές, ενώ η δεύτερη θεωρία του φαινόταν χαώδης. Συνειδητοποίησα ότι μόλις είχε δώσει έναν απολύτως καλό λόγο για να πράξει κανείς το αντίθετο. Η σωματιδιακή φυσική ήταν ένα πεδίο όπου υπήρχε ακόμη περιθώριο να συντελεστεί δημιουργικό έργο. Αποτελούσε πράγματι ένα χαοτικό πεδίο τη δεκαετία του 1960, αλλά από την εποχή εκείνη το έργο πολλών θεωρητικών και πειραματικών φυσικών είχε ως αποτέλεσμα να μπει μια τάξη και να συνενωθούν τα πάντα (βασικά, σχεδόν τα πάντα) σε μια όμορφη θεωρία που είναι γνωστή ως Καθιερωμένο Πρότυπο. Η συμβουλή μου είναι να επιδιώκετε το χάος – εκεί βρίσκεται όλη η δράση.
Η τρίτη συμβουλή είναι μάλλον η πιο δύσκολη να ακολουθήσει κανείς. Αφορά το να συγχωρήσετε τον εαυτό σας για τον χαμένο χρόνο. Οι φοιτητές στα τμήματα φυσικής καλούνται μόνο να λύνουν τα προβλήματα που οι καθηγητές τους (εκτός κι αν είναι ασυνήθιστα σκληροί) γνωρίζουν ότι είναι επιλύσιμα. Επιπλέον, δεν έχει σημασία αν τα προβλήματα είναι σημαντικά από επιστημονική σκοπιά – πρέπει να τα επιλύσει κανείς για να περάσει το μάθημα. Στον πραγματικό κόσμο, όμως, είναι πολύ δύσκολο να γνωρίζει κανείς ποια προβλήματα είναι σημαντικά και δεν θα γνωρίζετε ποτέ εάν σε μια συγκεκριμένη στιγμή της ιστορίας ένα πρόβλημα είναι επιλύσιμο.[...]"

Απόσπασμα από το βιβλίο "Σκέψεις με θέα τη λίμνη: Ο κόσμος μας και το Σύμπαν" του Στίβεν Γουάινμπεργκ (Νομπέλ Φυσικής). Μετάφραση: Αιμιλία - Αλεξάνδρα Κρητικού

Σελίδες: 336
ISBN: 978-618-5289-38-6