Κ.Βογιονάκης: Η κβαντομηχανική στη ζωή μας
Συνέντευξη με τον Ομότιμο Καθηγητή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Κωνσταντίνο Βαγιονάκη στον Παντελή Σαββίδη
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
– Μπορούμε να εξηγήσουμε την έννοια της κβάντωσης και το πέρασμα από την κλασική στην κβαντική φυσική;
– Η κβαντομηχανική περιγραφή του κόσμου – και η ιδέα πως κάτι μπορεί να υφίσταται σε πολλές διαφορετικές καταστάσεις έρχεται σε αντίθεση με την καθημερινή εμπειρία. Είναι πράγματι έτσι; Μας λέει η κβαντομηχανική κάτι για την ίδια/βαθύτερη φύση της πραγματικότητας;
-Τι εννοούμε όταν λέμε πως κάτι μπορεί να υφίσταται σε διαφορετικές καταστάσεις;
-Κάτι μπορεί να είναι και ο άνθρωπος π.χ. Ο θάνατός του είναι, απλώς, μια διαφορετική κατάσταση της ύπαρξής του;
– Προς το κλείσιμο της προηγούμενης εκπομπής αναφερθήκαμε εν συντομία στο πρόβλημα της μέτρησης και της κατάρρευσης της κυματοσυνάρτησης που συμβαίνει;
Ποιοί είναι οι βασικοί τρόποι που οι φυσικοί αντιμετώπισαν το πρόβλημα; (είναι πραγματικό πρόβλημα όπως το αντιμετώπισε ο Everet (προσπαθώντας να την περιγράψει χωρίς κατάρρευση της κυματοσυνάρτησης ή μήπως όπως είπε ο Feynman “it is so confusing that I am not even sure if there is a problem”).
– Είναι μήπως ένα πρόβλημα που συνδέεται και με την έλλειψη μιας κβαντικής θεωρίας της βαρύτητας;
– Τι οδήγησε από την κβαντομηχανική στην κβαντική θεωρία πεδίου; Υπήρξαν πειραματικά ή θεωρητικά δεδομένα;
– Ποια είναι η βασική διαφορά; Σήμερα έχουμε καταλάβει αν πιο θεμελιώδες είναι το πεδίο ή το σωματίδιο; (είναι θέματα ερμηνειών);
– Αν καταλαβαίνω καλά το Καθιερωμένο Πρότυπο των Σωματιδίων είναι η καλύτερη θεωρία πεδίου που έχουμε για να περιγράψει τα θεμελιώδη σωματίδια και τις αλληλεπιδράσεις; Ποιοί είναι οι βασικοί κανόνες που το διέπουν; Που βρισκόμαστε σήμερα στη γνώση μας για το Καθιερωμένο Πρότυπο;
– Ποιες είναι οι μεγάλες ανοιχτές ερωτήσεις στη σύγχρονη θεωρητική φυσική;
– Έχοντας μια μεγάλη διδακτική εμπειρία αλλά και ως μεταφραστής των βιβλίων του Susskind “Το Θεωρητικό Ελάχιστο” ήθελα να σας ρωτήσω αν είναι εφικτό και ποιό το νόημα να διδάσκουμε σήμερα κβαντική φυσική σε ένα ευρύτερο κοινό.
– Μπορούμε να εξηγήσουμε την έννοια της κβάντωσης και το πέρασμα από την κλασική στην κβαντική φυσική;
– Η κβαντομηχανική περιγραφή του κόσμου – και η ιδέα πως κάτι μπορεί να υφίσταται σε πολλές διαφορετικές καταστάσεις έρχεται σε αντίθεση με την καθημερινή εμπειρία. Είναι πράγματι έτσι; Μας λέει η κβαντομηχανική κάτι για την ίδια/βαθύτερη φύση της πραγματικότητας;
-Τι εννοούμε όταν λέμε πως κάτι μπορεί να υφίσταται σε διαφορετικές καταστάσεις;
-Κάτι μπορεί να είναι και ο άνθρωπος π.χ. Ο θάνατός του είναι, απλώς, μια διαφορετική κατάσταση της ύπαρξής του;
– Προς το κλείσιμο της προηγούμενης εκπομπής αναφερθήκαμε εν συντομία στο πρόβλημα της μέτρησης και της κατάρρευσης της κυματοσυνάρτησης που συμβαίνει;
Ποιοί είναι οι βασικοί τρόποι που οι φυσικοί αντιμετώπισαν το πρόβλημα; (είναι πραγματικό πρόβλημα όπως το αντιμετώπισε ο Everet (προσπαθώντας να την περιγράψει χωρίς κατάρρευση της κυματοσυνάρτησης ή μήπως όπως είπε ο Feynman “it is so confusing that I am not even sure if there is a problem”).
– Είναι μήπως ένα πρόβλημα που συνδέεται και με την έλλειψη μιας κβαντικής θεωρίας της βαρύτητας;
– Τι οδήγησε από την κβαντομηχανική στην κβαντική θεωρία πεδίου; Υπήρξαν πειραματικά ή θεωρητικά δεδομένα;
– Ποια είναι η βασική διαφορά; Σήμερα έχουμε καταλάβει αν πιο θεμελιώδες είναι το πεδίο ή το σωματίδιο; (είναι θέματα ερμηνειών);
– Αν καταλαβαίνω καλά το Καθιερωμένο Πρότυπο των Σωματιδίων είναι η καλύτερη θεωρία πεδίου που έχουμε για να περιγράψει τα θεμελιώδη σωματίδια και τις αλληλεπιδράσεις; Ποιοί είναι οι βασικοί κανόνες που το διέπουν; Που βρισκόμαστε σήμερα στη γνώση μας για το Καθιερωμένο Πρότυπο;
– Ποιες είναι οι μεγάλες ανοιχτές ερωτήσεις στη σύγχρονη θεωρητική φυσική;
– Έχοντας μια μεγάλη διδακτική εμπειρία αλλά και ως μεταφραστής των βιβλίων του Susskind “Το Θεωρητικό Ελάχιστο” ήθελα να σας ρωτήσω αν είναι εφικτό και ποιό το νόημα να διδάσκουμε σήμερα κβαντική φυσική σε ένα ευρύτερο κοινό.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου