Η Γη ως μακρινός εξωπλανήτης

Η χλωμή μπλε κουκίδα όπως την είδε το Voyager 1

Πριν από τρεις δεκαετίες ο αστρονόμος του Cornell, Carl Sagan. είχε προτείνει στους επιστήμονες που καθοδηγούσαν το διαστημικό σκάφος Voyager 1 να τραβήξει μια φωτογραφία της Γης καθώς αυτό θα εγκατέλειπε το ηλιακό μας σύστημα. Το αίτημά του ικανοποιήθηκε στις 6 Ιουνίου 1990, όταν σκάφος απείχε 4 δισεκατομμύρια μίλια από τη Γη και είχε προσπεράσει τον πλανήτη Κρόνο. Σ’ αυτή την ιστορική φωτογραφία ο πλανήτης μας φαίνεται στην φωτογραφία σαν ένα μικρό φωτεινό σημαδάκι, ένα μοναχικό πίξελ που δύσκολα διακρίνεται από τα υπόλοιπα, σαν μια χλωμή μπλε κουκκίδα.

Δύο αστρονόμοι, η Lisa Kaltenegger από το Ινστιτούτο Carl Sagan του Cornel και ο Joshua Pepper, από το Πανεπιστήμιο Lehigh, πάνε πολύ πιο μακριά αναδεικνύοντας μια άλλη μοναδική κοσμική προοπτική: Ποιοι εξωπλανήτες (πλανήτες που ανήκουν σε μακρινά ηλιακά συστήματα) διαθέτουν την κατάλληλη οπτική γωνία για να μας εντοπίσουν και να ανιχνεύσουν τα χημικά στοιχεία που αποτελούν τις ενδείξεις ζωής πλανήτη μας.
Θέτουν το ερώτημά τους ως τίτλο της δημοσίευσής τους “Which Stars Can See Earth as a Transiting Exoplanet?” στο Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. Εκεί αναφέρουν 1.004 άστρα κύριας ακολουθίας (άστρα παρόμοια με τον ήλιο μας) σε απόσταση περίπου 300 ετών φωτός από εμάς, που θα μπορούσαν να περιέχουν πλανήτες παρόμοιους με τη Γη στις δικές τους κατοικήσιμες ζώνες,
και ένας παρατηρητής σ’ αυτούς τους εξωπλανήτες, θα διαπίστωνε την ύπαρξη του πλανήτη μας και θα ανίχνευε τα χημικά ίχνη της ζωής στην Γη.

Οι περισσότεροι των εξωπλανητών που ανακαλύφθηκαν μέχρι σήμερα βρέθηκαν με παρατηρήσεις διέλευσης. Αυτό μπορεί να συμβεί μόνον όταν, το επίπεδο της τροχιάς του εξωπλανήτη είναι τέτοιο ώστε ο εξωπλανήτης να παρεμβάλλεται περιοδικά ανάμεσα σε μας και το άστρο γύρω από το οποίο περιφέρεται. Πέραν των περιοδικών μειώσεων της λαμπρότητας του άστρου εξαιτίας των εκλείψεων, οι οποίες προσδιορίζουν την περίοδο περιφοράς, οι κατάλληλες φασματοσκοπικές μετρήσεις μπορούν επίσης να αποκαλύψουν και την χημική σύσταση της πιθανής ατμόσφαιρας του εξωπλανήτη.

Οι Kaltenegger και Pepper αντέστρεψαν την οπτική γωνία και αναρωτήθηκαν από ποιους εξωπλανήτες θα μπορούσαν οι αντίστοιχοι «εξωγήινοι» παρατηρητές να δουν τη Γη με παρόμοιο τρόπο. Έτσι, δημιούργησαν μια λίστα από τα χιλιάδες πιο κοντινά άστρα χρησιμοποιώντας τον κατάλογο Transiting Exoplanet Survey Satellite (TESS) της NASA.

Μόνο ένα πολύ μικρό κλάσμα εξωπλανητών θα ευθυγραμμιστεί τυχαία με την οπτική μας γωνία μας, ώστε να μπορούμε να δούμε την διέλευσή τους μπροστά από το άστρο τους. Αλλά τα χιλιάδες άστρα που αναφέρονται στην δημοσίευση, στην γειτονιά του ηλιακού μας συστήματος. θα μπορούσαν να δουν τη Γη μας να διέρχεται μπροστά από τον ήλιο μας … τραβώντας την προσοχή τους.

Αν βρούμε έναν εξωπλανήτη και όλα τα στοιχεία δείχνουν πως μπορεί να φιλοξενεί ζωή, θα είχε ενδιαφέρον να μάθουμε αν θα μπορούσε κάποιος που μας παρατηρεί από εκεί να διαπιστώσει το ίδιο και για τη Γη.

Εφόσον λοιπόν ψάχνουμε για προηγμένους εξωγήινους πολιτισμούς στο σύμπαν, θα ήταν σημαντικό να ξέρουμε αν και αυτοί θα μπορούσαν να ανακαλύψουν την ύπαρξή του φιλόξενου στη ζωή πλανήτη μας. Κάτι που πιθανώς να τους παρακινούσε να έλθουν σε επαφή μαζί μας στέλνοντας σήματα…
Οι Kaltenegger και Pepper μόλις δημιούργησαν τον αστρικό χάρτη που μας λέει προς ποια κατεύθυνση πρέπει να κοιτάξουμε για τέτοια σήματα!

Στο βίντεο που ακολουθεί η Lisa Kaltenegger μας εξηγεί την εργασία της:

πηγές:
1. Smile, wave: Some exoplanets may be able to see us, too
2. Which Stars Can See Earth as a Transiting Exoplanet

https://physicsgg.me/