Ο Μεσαίωνας στη Δύση

Α. Παπάζογλου & Γ. Φασουλόπουλος από το Υλικονετ

Ο Μεσαίωνας στη Δύση

Με την παρακμή και τελικά την πτώση της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας ο ευρωπαϊκός χώρος περνάει σε φάση αποσταθεροποίησης. Η έλλειψη ρευστότητας οδηγεί σε πληθωριστικές τάσεις, με συνέπεια η παραγωγή αγαθών και η γεωργία παύουν να είναι επικερδείς, η φορολογία γίνεται δυσβάσταχτη και αυξάνονται οι εισαγωγές προϊόντων από χώρες όπως η Αίγυπτος ή η Λιβύη. Η εγκατάλειψη της γεωργίας και η παραμέληση των παρωχημένων δικτύων ύδρευσης στις πόλεις και την ύπαιθρο, είχαν ως συνέπεια μεγάλες εκτάσεις να καταστούν μη κατοικήσιμες λόγω μαλάριας, γεγονός που πιθανά οδήγησε σε πτώση του δείκτη γεννήσεων. Παράλληλα οι επιδρομές φύλων από το βορρά και οι συνεχείς πολεμικές συρράξεις συνεισφέρουν στη μείωση του πληθυσμού. Οι πόλεις συρρικνώνονται, αφού περιχαρακώνονται σε οχυρά ή κάστρα, με μικρές αλληλεπιδράσεις μεταξύ τους.

Αυτή η κατάσταση έχει προφανή αντίκτυπο στην παραγωγή νέας γνώσης. Ο χριστιανισμός μεταπίπτει στη σχολαστική εκδοχή του, που επίσης αποτρέπει τη διερεύνηση. Η φιλοσοφία γίνεται όλο και λιγότερο φυσική ή πειραματική, ενώ αυξάνεται η ροπή της προς το μυστικισμό. Σε έναν κόσμο, που γίνεται όλο και περισσότερο αναξιόπιστος και με την μέρα της κρίσης να επίκειται, το ενδιαφέρον για την γνώση είναι φυσικό να αποδυναμώνεται. Σε περιπτώσεις μάλιστα όπως η μερική καταστροφή της βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας (γύρω στο 390 μ.Χ.) ή η δολοφονία της Υπατίας το 415 μ.Χ. φαίνεται ότι η χριστιανική νόηση λειτουργεί ανταγωνιστικά με την γνώση για τα εγκόσμια.

Οι αριστοκρατικές οικογένειες παρακμάζουν και όσες διατηρούν την ισχύ τους, απασχολούνται περισσότερο με την εκκλησία και λιγότερο με την λογιότητα και την εκπαίδευση. Οι βασιλείς και ευγενείς υποστηρίζουν οικονομικά πολεμικές επιχειρήσεις και συγκροτούν στρατιωτικά σώματα. Η καλλιέργεια του πνεύματος έρχεται σε δεύτερη μοίρα απέναντι στις αρετές της πίστης, του θάρρους και της τιμής.

Η συνέχεια…