Steven Weinberg (1933-2021)

Ο Steven Weinberg, ένας από τους μεγαλύτερους φυσικούς της εποχής μας, έφυγε από τη ζωή. Η σκηνοθέτης Molly Murphy δημιούργησε πρόσφατα μια ταινία κινουμένων σχεδίων με αφηγητή τον νομπελίστα φυσικό. Ας ακούσουμε λοιπόν τον Steven Weinberg να μιλάει για την περιπέτεια της κατανόησης των μυστηρίων του σύμπαντος:

«(…) Eίναι ακατανίκητη η επιθυμία του ανθρώπινου γένους να πιστεύει ότι έχει κάποια ξεχωριστή σχέση με το Σύμπαν, ότι η ανθρώπινη ζωή δεν είναι τίποτε περισσότερο ή λιγότερο από το αποτέλεσμα μιας σύμπτωσης τυχαίων γεγονότων, τα οποία φτάνουν πίσω στα πρώτα τρία λεπτά, και με τον ένα ή τον άλλο τρόπο πρέπει να αναζητήσουμε τη δημιουργία μας. Καθώς γράφω όλα αυτά, τυχαίνει να βρίσκομαι σ’ ένα αεροπλάνο, πετώντας σε ύψος 30000 πόδια πάνω από το Wyoming, καθοδόν προς το σπίτι μου, από το San Francisco προς τη Βοστώνη. Κάτω η Γη φαίνεται λεία και φιλική, χνουδωτά σύννεφα εδώ κι εκεί, το χιόνι αποκτά ρόδινο χρώμα, καθώς ο ήλιος δύει, δρόμοι απλώνονται παντού, διασχίζοντας τη χώρα από τη μια πόλη στην άλλη. Είναι πολύ δύσκολο να συνειδητοποιήσουμε ότι όλα αυτά είναι ένα μικρό μόνο κομματάκι ενός ιδιαίτερα αφιλόξενου Σύμπαντος. Είναι ακόμη δυσκολότερο να συνειδητοποιήσουμε ότι αυτό το σημερινό Σύμπαν έχει προέλθει από από μια εξαιρετικά άγνωστη προς τις οικείες εμπειρίες μας αρχέγονη κατάσταση και αντιμετωπίζει μια μελλοντική εξαφάνιση εξαιτίας ενός τρομερού παγώματος ή μιας αφόρητης ζέστης. Όσο περισσότερο κατανοητό φαίνεται το Σύμπαν μας, άλλο τόσο μας φαίνεται απροσδιόριστο. Αν όμως δεν βρίσκουμε παρηγοριά στους καρπούς της έρευνας μας, βρίσκουμε τουλάχιστον κάποια ανακούφιση σ’ αυτήν την ίδια την έρευνα. Άνδρες και γυναίκες δεν ικανοποιούν την περιέργειά τους με παραμύθια που αναφέρονται σε θεούς και γίγαντες και δεν δέχονται να περιορίσουν την σκέψη τους στα καθημερινά συμβάντα της ζωής. Κατασκευάζουν τηλεσκόπια, δορυφόρους και επιταχυντές και κάθονται στα γραφεία τους ατέλειωτες ώρες, για να επεξεργαστούν το βαθύτερο νόημα των δεδομένων που αυτοί συλλέγουν. Η προσπάθεια να κατανοήσουμε το Σύμπαν είναι ένα από τα ελάχιστα πράγματα που ανυψώνουν την ανθρώπινη ζωή λίγο πιο πάνω από το επίπεδο της φάρσας και της προσφέρει κάτι από το μεγαλείο της τραγωδίας.» Steven Weinberg – απόσπασμα από ‘Τα τρία πρώτα λεπτά’