Ο Χόκινγκ,το Σύμπαν και η Μονρόε
«Ο Χόκινγκ απέδειξε στο πλαίσιο του διδακτορικού του πως, αν το σύμπαν είχε ξεκινήσει με μια Μεγάλη Εκρηξη, τότε είχε ξεκινήσει ως ιδιομορφία: ένα σημείο όπου οι νόμοι της φυσικής πλέον δεν έχουν κανένα νόημα, ένα απειροελάχιστο πλην άπειρο ψεγάδι στον ιστό του χωροχρόνου. Ενα σημείο όπου καταρρέουν τα ίδια τα μαθηματικά». Φωτ. A.P./ Elizabeth Dalziel
Ηλίας Μαγκλίνης Καθημερινή
Ο Τσαρλς Σάιφ έγραψε μια ιδιότυπη βιογραφία, «Ο πραγματικός Χόκινγκ: Κατασκευάζοντας έναν διάσημο επιστήμονα», μέσα από την οποία, δίχως να μειώνει το μεγαλείο του επιστήμονα, σκιαγραφεί ένα εξαιρετικά γειωμένο πορτρέτο. Το πρόβλημα για τον Σάιφ ήταν πώς μετά το διάσημο «Χρονικό του Xρόνου», ο Χόκινγκ έγινε κάτι σαν γκουρού. Το γεγονός δε πως είχε χάσει ακόμα και τη φωνή του και ότι επικοινωνούσε με σύντομα αποφθέγματα, τα οποία περνούσαν στον κόσμο μέσα από τον απρόσωπο αλλά και υποβλητικό ηλεκτρονικό ήχο υπολογιστή, κατέστησαν τον μεγάλο επιστήμονα αυτό που το ευρύ κοινό ψάχνει διαχρονικά: ένα είδος γκουρού που έχει απαντήσεις για τα πάντα.
Το βιβλίο κυκλοφορεί αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Μεταίχμιο σε μετάφραση του Ανδρέα Μιχαηλίδη. Προδημοσιεύουμε χαρακτηριστικά αποσπάσματα.
Προδημοσίευση
Το πρώτο ουσιαστικό ερευνητικό επίτευγμα του Χόκινγκ ήταν μια σημαντική ανακάλυψη για τις απαρχές του σύμπαντος. Την εποχή εκείνη, το 1965, υπήρχαν δύο ανταγωνιστικά μοντέλα για τη δημιουργία του σύμπαντος: είτε το σύμπαν βρισκόταν σε μια κατάσταση αέναης ανανέωσης, είτε είχε γεννηθεί μέσα από μια τεράστια έκρηξη, σήμερα γνωστή ως Μεγάλη Εκρηξη. Ο Χόκινγκ απέδειξε στο πλαίσιο του διδακτορικού του πως, αν το σύμπαν είχε ξεκινήσει με μια Μεγάλη Εκρηξη, τότε είχε ξεκινήσει ως ιδιομορφία: ένα σημείο όπου οι νόμοι της φυσικής πλέον δεν έχουν κανένα νόημα, ένα απειροελάχιστο πλην άπειρο ψεγάδι στον ιστό του χωροχρόνου. Ενα σημείο όπου καταρρέουν τα ίδια τα μαθηματικά. Ηταν ένα συγκλονιστικό συμπέρασμα: αν κάποιος αποδεχόταν τη θεωρία της Μεγάλης Εκρηξης, έπρεπε επίσης να αποδεχτεί ότι οι νόμοι της φυσικής όπως τους γνωρίζουμε δεν επαρκούν για να περιγράψουν τη γέννηση του σύμπαντός μας. Αυτή η ιδέα –γνωστή σήμερα ως θεώρημα ιδιομορφίας– πυροδότησε την καριέρα του Χόκινγκ. (…)
Ο Στίβεν Χόκινγκ ως σύμβολο, κατά το δεύτερο μισό του εικοστού αιώνα, αποτέλεσε εξίσου προϊόν των μέσων ενημέρωσης όσο ο Αλμπερτ Αϊνστάιν κατά το πρώτο μισό.
Ο Στίβεν Χόκινγκ ως σύμβολο, κατά το δεύτερο μισό του εικοστού αιώνα, αποτέλεσε εξίσου προϊόν των μέσων ενημέρωσης όσο ο Αλμπερτ Αϊνστάιν κατά το πρώτο μισό. Στο πρόσωπο του Χόκινγκ, ο Τύπος έδειχνε να έχει βρει κάποιον που μπορούσε να ανταγωνιστεί τον Αϊνστάιν –ακόμα και να τον ξεπεράσει– από κάθε άποψη. (…) Οπως και στον προκάτοχό του, αυτό έδωσε στον Χόκινγκ τα εφόδια να είναι ένας από τους λιγοστούς που μπορούν να ατενίσουν ευθέως μία από τις πιο καταστροφικές δυνάμεις του σύμπαντος· κατέβηκε ολομόναχος μέσα στα σαγόνια μιας μελανής οπής και επέστρεψε φέροντας απόκρυφη γνώση, την οποία κανείς άλλος δεν θα μπορούσε να είχε αποσπάσει. Επίσης, υποτίθεται πως ήταν εκείνος που θα ολοκλήρωνε την αναζήτηση του Αϊνστάιν για μια θεωρία των πάντων: παρόλο που αυτό ποτέ δεν αποτέλεσε ουσιαστικό κομμάτι των επιστημονικών ερευνών του Χόκινγκ (και ο ίδιος βρισκόταν πολύ πίσω σε σχέση με τους θεωρητικούς των υπερχορδών και άλλους που εργάζονταν με στόχο την ενοποίηση των θεωριών), η αναζήτηση αυτή αποτελούσε κεντρικό μέρος του μύθου του. (…)
«Μερικές φορές βρέθηκα μαζί του στο νοσοκομείο», θυμάται ο Κιπ Θορν. «Μια από αυτές τις φορές ήταν σε αρκετά κακή κατάσταση, και ο μόνος τρόπος επικοινωνίας του ήταν με τη χρήση καρτών που σήκωναν οι φροντιστές του: βασικά έγνεφε “ναι” ή “όχι” αναφορικά με κάποιο γράμμα ή κάποιο σύμβολο πάνω στην κάρτα», λέει ο Θορν. «Ακόμα και τότε, δεν έδειχνε ιδιαίτερο εκνευρισμό. Ηταν πραγματικά εκπληκτικό». (…)
Ενα παράξενο γεγονός αναφορικά με τον Χόκινγκ ήταν ότι έτρεφε μια ασυνήθιστη αγάπη –ίσως ακόμα και αφοσίωση– για μια διασημότητα η οποία, εκ πρώτης όψεως, ήταν το διαμετρικό του αντίθετο. Ο Στίβεν λάτρευε τη Μέριλιν Μονρόε. Ο σκηνοθέτης Ερολ Μόρις συζητούσε με τον Χόκινγκ στη διάρκεια των γυρισμάτων του Χρονικού του Χρόνου, και κάποια στιγμή αναφέρθηκε το θέμα της Μονρόε. Οπως το έθεσε ο Μόρις: Τελικά του είπα: «Κατάλαβα γιατί έχεις όλες αυτές τις φωτογραφίες της Μέριλιν Μονρόε στον τοίχο σου. Κι εκείνη, όπως κι εσένα, την εκτιμούσαν περισσότερο για το κορμί παρά για το μυαλό της».
Τότε μου έριξε ένα πραγματικά τρελό βλέμμα, σαν να έλεγε: «Τι διάολο είναι αυτά που λες, κύριε Μόρις;». Μου ρίχνει αυτό το τρελό βλέμμα, τελικά ακούγεται ένα κλικ και μου λέει: «ΝΑΙ». Αυτό ίσως ήταν το μεγαλύτερο από τα πολλά παράδοξα στη ζωή του Χόκινγκ.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου