Αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης από τα Πανεπιστήμια
Ο Δρ. Άγγελος Ροδαφηνός γράφει για τις δυνατότητες της τεχνητής νοημοσύνης (ΤΝ) στον ακαδημαϊκό χώρο, υπογραμμίζοντας την ανάγκη άμεσης ενσωμάτωσής της στο ελληνικό Πανεπιστήμιο, τόσο στη διδασκαλία όσο και στη διοίκηση.
Περιεχόμενα
1. Ακαδημαϊκός σχεδιασμός και αξιολόγηση:
2. Υποστήριξη διδασκαλίας και μάθησης:
3. Έρευνα και καινοτομία:
4. Διοικητική υποστήριξη:
5. Φοιτητική εμπειρία και υποστήριξη:
6. Ασφάλεια και προστασία:
7. Διεθνοποίηση και συνεργασίες:
Παρακολούθησα πρόσφατα το μάθημα “Generative AI for University Leaders” στην εκπαιδευτική πλατφόρμα Coursera, όπου εξερευνήσαμε τις πολλαπλές εφαρμογές της Τεχνητής Νοημοσύνης (TN), στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Με βάση αυτή την εμπειρία και περαιτέρω έρευνα, διαπίστωσα ότι η ΤΝ μπορεί να συνεισφέρει σημαντικά στο πανεπιστήμιο.
1. Ακαδημαϊκός σχεδιασμός και αξιολόγηση:Ανάλυση και αξιολόγηση του στρατηγικού σχεδιασμού των σχολών και τμημάτων.
Ανάλυση όλων των προγραμμάτων σπουδών (προπτυχιακών και μεταπτυχιακών) για εντοπισμό κενών στην ύλη ή επικαλύψεων περιεχομένου και μαθησιακών στόχων.
Εξέταση των περιγραφών μαθημάτων, του περιεχομένου και των μεθόδων αξιολόγησης.
Πρόταση συγκεκριμένων ενεργειών βελτίωσης, όπως συγχώνευση μαθημάτων ή αναδιάρθρωση της ύλης.
Προτάσεις για εξατομικευμένες αλλαγές λαμβάνοντας υπόψη τις τάσεις της αγοράς εργασίας και τις ανάγκες των φοιτητών.
Υποστήριξη στην ενσωμάτωση μαθημάτων ΤΝ στα προγράμματα του ΑΠΘ.
2. Υποστήριξη διδασκαλίας και μάθησης:Δημιουργία εξατομικευμένων μαθησιακών μονοπατιών για κάθε φοιτητή.
Αυτόματη παραγωγή περιλήψεων διαλέξεων και σημειώσεων για τους φοιτητές.
Ανάπτυξη διαδραστικών εκπαιδευτικών εργαλείων και προσομοιώσεων.
Δημιουργία αξιολογήσεων (κουίζ, εξετάσεις, project, portfolios), αυτοματοποιημένη βαθμολόγηση και παροχή εξατομικευμένης ανατροφοδότησης σε εργασίες.
Δημιουργία και προσαρμογή εκπαιδευτικού υλικού σε διάφορες γλώσσες για διεθνείς φοιτητές.
3. Έρευνα και καινοτομία:Υποστήριξη στην ανάλυση μεγάλων όγκων δεδομένων και στην εξαγωγή συμπερασμάτων.
Αυτοματοποιημένη αναζήτηση και σύνθεση βιβλιογραφίας για ερευνητικά έργα.
Πρόβλεψη τάσεων και αναδυόμενων ερευνητικών πεδίων.
Υποστήριξη στη συγγραφή και επιμέλεια ερευνητικών προτάσεων και δημοσιεύσεων.
4. Διοικητική υποστήριξη:Ανάπτυξη ChatBots για απάντηση ερωτήσεων φοιτητών και προσωπικού.
Αυτοματοποίηση διοικητικών διαδικασιών (εγγραφές, αιτήσεις, έκδοση πιστοποιητικών).
Βελτιστοποίηση χρήσης πόρων και χώρων του πανεπιστημίου.
Πρόβλεψη και διαχείριση οικονομικών και ανθρώπινων πόρων.
Υποστήριξη στη συγγραφή επίσημων εγγράφων και αναφορών.
5. Φοιτητική εμπειρία και υποστήριξη:Ανάπτυξη συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης για φοιτητές που κινδυνεύουν ακαδημαϊκά.
Εξατομικευμένη συμβουλευτική σταδιοδρομίας βασισμένη σε δεδομένα της αγοράς εργασίας.
Αυτοματοποιημένη αναγνώριση και υποστήριξη φοιτητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.
Βελτίωση της πρόσβασης σε πληροφορίες και υπηρεσίες του πανεπιστημίου μέσω έξυπνων ψηφιακών βοηθών.
6. Ασφάλεια και προστασία:Ανάλυση δεδομένων για την πρόβλεψη και πρόληψη περιστατικών ασφαλείας στην πανεπιστημιούπολη.
Ενίσχυση της κυβερνοασφάλειας μέσω προηγμένων συστημάτων ανίχνευσης απειλών.
Αυτοματοποιημένη παρακολούθηση και διαχείριση πρόσβασης σε εγκαταστάσεις και συστήματα.
7. Διεθνοποίηση και συνεργασίες:Ανάλυση δεδομένων για τον εντοπισμό ευκαιριών διεθνών συνεργασιών.
Υποστήριξη στη διαχείριση και παρακολούθηση διεθνών ερευνητικών προγραμμάτων.
Αυτόματη μετάφραση και υποτιτλισμός εκπαιδευτικού υλικού για διεθνείς συνεργασίες.
Για να δοκιμάσω κάποιες από τις παραπάνω δυνατότητες, χρησιμοποιώντας ένα προηγμένο μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης (NotebookLM):
Έγραψα ένα άρθρο σχετικά με τα οφέλη (π.χ. βελτιωμένη συνάφεια και μείωση του φόρτου εργασίας των εκπαιδευτικών) και τις προκλήσεις (π.χ. έλλειψη δεδομένων και ηθικές προκλήσεις) που παρουσιάζει η χρήση της ΤΝ στον εκπαιδευτικό σχεδιασμό.
Κατέγραψα τον τρόπο με τον οποίο η ΤΝ μπορεί να προτείνει εξατομικευμένες αλλαγές (σε οποιοδήποτε προπτυχιακό ή μεταπτυχιακό πρόγραμμα) λαμβάνοντας υπόψη τις τάσεις της αγοράς εργασίας και τις ανάγκες των φοιτητών. Παρήγαγα ένα παράδειγμα για φοιτητές του Τμήματος Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού.
Έκανα μια ανάλυση του στρατηγικού σχεδιασμού και του προγράμματος σπουδών του ΤΕΦΑΑ. Στόχος ήταν να εντοπιστούν κενά στην ύλη ή πιθανές επικαλύψεις περιεχομένου και μαθησιακών στόχων στα μαθήματα. Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά. Η ΤΝ κατάφερε να αναγνωρίσει σημεία όπου η ύλη επαναλαμβανόταν ή όπου οι στόχοι των μαθημάτων επικαλύπτονταν. Επιπλέον, πρότεινε συγκεκριμένες ενέργειες βελτίωσης, όπως τη συγχώνευση μαθημάτων ή την αναδιάρθρωση της ύλης.
Έγραψα ακόμα ένα άρθρο για την ενσωμάτωση μαθημάτων για ΤΝ στα προγράμματα του ΑΠΘ με ένα ακόμα παράδειγμα για ΤΕΦΑΑ.
Δημιούργησα το DrRoBot Integrity, ένα ChatBot που απαντά ερωτήσεις για την ακαδημαϊκή ακεραιότητα και τη λογοκλοπή.
Η ενσωμάτωση της ΤΝ στο Πανεπιστήμιο μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την αποδοτικότητα, την ποιότητα της εκπαίδευσης και την ερευνητική παραγωγή.
Ως πρώτα βήματα (quick wins), προτείνω την επανεξέταση των μαθησιακών αποτελεσμάτων, του περιεχομένου και των μεθόδων αξιολόγησης κάθε προγράμματος σπουδών από τους προέδρους τμημάτων και το διδακτικό προσωπικό. Για τη διευκόλυνση αυτής της διαδικασίας, θα μπορούσαμε να αναπτύξουμε ένα εξ αποστάσεως εκπαιδευτικό πρόγραμμα που θα παρουσιάζει τις δυνατότητες της ΤΝ στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, βασισμένο στην επιτυχία του πρώτου διαδικτυακού μαθήματος «Εργαλεία ΤΝ για εκπαιδευτικούς» που δημιούργησα το 2023.
Η χρήση της ΤΝ σε όλες τις πτυχές του πανεπιστημίου θα μας επιτρέψει να ανταποκριθούμε στις σύγχρονες προκλήσεις και να προσφέρουμε καινοτόμα εκπαίδευση.
* Ο Δρ Άγγελος Ροδαφηνός είναι Αναπληρωτής Καθηγητής στο ΤΕΦΑΑ του ΑΠΘ και διδάσκει Νέες Τεχνολογίες. Σπούδασε και εργάστηκε σε 13 πανεπιστήμια στην Αμερική, Αυστραλία, Κύπρο και Ελλάδα. Το συγγραφικό του έργο περιλαμβάνει τα βιβλία «Οι Ηλίθιοι είναι ανίκητοι», «Από πρίγκιπας βάτραχος και… τούμπαλιν», και «Λογική και… παραλογική!», καθώς και την δημοσίευση 65 και πλέον επιστημονικών άρθρων σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά. Δημιούργησε το πρώτο διαδικτυακό μάθημα «Εργαλεία ΤΝ για εκπαιδευτικούς» και το «Εργαλεία ΤΝ για παραγωγικότητα».
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου