Σαλπάρoντας προς τον Τρίτωνα, τον δορυφόρο του Ποσειδώνα

Στις 25 Αυγούστου 1989 το «Βόγιατζερ 2» προσπέρασε τον δορυφόρο του Ποσειδώνα Τρίτωνα με ταχύτητα 25 χλμ. το δευτερόλεπτο τραβώντας συγχρόνως φωτογραφίες της επιφάνειάς του. Οι φωτογραφίες αυτές αποκαταστάθηκαν και συναρμολογήθηκαν πρόσφατα από τον Dr Paul Schenk σχηματίζοντας μία σύντομη αλλά λεπτομερή ταινία της επιφάνειας του Τρίτωνα.

         
Ο Τρίτων ανακαλύφτηκε το 1846 από τον Άγγλο αστρονόμο Γουίλιαμ Λασσέλ λίγο καιρό μετά την ανακάλυψη του Ποσειδώνα. Ο Τρίτωνας είναι ο μεγαλύτερος δορυφόρος του Ποσειδώνα και εντελώς διαφορετικός από όλους όσους μελέτησε ο Βόγιατζερ κατά την διάρκεια του ταξιδιού του. Η τροχιά του είναι ανάδρομη με μέση απόσταση 330.000 χιλιομέτρων από τα νέφη του πλανήτη. Έχει διάμετρο 2.705 χιλιόμετρων με μέση πυκνότητα που μαρτυρεί την ύπαρξη περισσότερων πετρωμάτων στο εσωτερικό του απ’ ότι περιλαμβάνουν οι παγωμένοι δορυφόροι του Κρόνου. Η σχετικά υψηλή πυκνότητα του Τρίτωνα ίσως να σημαίνει ότι ο δορυφόρος αυτός δεν σχηματίστηκε μαζί με τον Ποσειδώνα αλλά κάπου αλλού και αιχμαλωτίστηκε καθώς περνούσε δίπλα του. Το γεγονός αυτό προφανώς να ρευστοποίησε τον Τρίτωνα κρατώντας τον σε ρευστή κατάσταση για περισσότερο από ένα δισεκατομμύριο χρόνια μετά την αιχμαλώτισή του από τον πλανήτη που τον συνέλαβε.
Οι φωτογραφίες που μας έστειλε το Βόγιατζερ μας παρουσιάζουν μια ενδιαφέρουσα γεωλογική ιστορία με πίδακες παγωμένων υλικών να εκτοξεύουν αέριο άζωτο και σκοτεινά σωματίδια σκόνης αρκετά χιλιόμετρα στο διάστημα. Τα περισσότερα γεωλογικά χαρακτηριστικά του είναι σχηματισμένα από πάγους νερού διότι το άζωτο και το μεθάνιο είναι αρκετά ελαφρά για να στηρίξουν το δικό τους βάρος. Στον Τρίτωνα υπάρχει μια εξαιρετικά λεπτή ατμόσφαιρα με πολύ μικρά σωματίδια παγωμένου αζώτου που σχηματίζουν λεπτά σύννεφα λίγα χιλιόμετρα πάνω από την επιφάνεια του. Έτσι η επιφάνειά του αντανακλά το 65-95% του ηλιακού φωτός που πέφτει πάνω του. Η ατμοσφαιρική του πίεση είναι 70.000 φορές μικρότερη της Γης ενώ η θερμοκρασία του φτάνει τους 235 βαθμούς Κελσίου κάτω από το μηδέν, αν και σε ύψος 800 χιλιομέτρων πάνω από την επιφάνεια του η θερμοκρασία φτάνει τους 180 βαθμούς Κελσίου κάτω από το μηδέν. Λόγω της ανάδρομης τροχιάς του οι παλιρροιακές αλληλεπιδράσεις μεταξύ του Τρίτωνα και του Ποσειδώνα αφαιρούν ενέργεια από τον Τρίτωνα με αποτέλεσμα στο μακρινό μέλλον ο δορυφόρος αυτός είτε να διαμελιστεί και να σχηματίσει έναν πρόσθετο δακτύλιο γύρω από τον Ποσειδώνα, είτε να συντριβεί στην “επιφάνεια” των νεφών του αέριου πλανήτη.
Στην Ελληνική μυθολογία ο Τρίτωνας ήταν θεότητα της θάλασσας, γιος του Ποσειδώνα και συνήθως παριστάνονταν με κεφάλι και κορμό ανθρώπου αλλά αντί για πόδια είχε ουρά ψαριού.

Πηγή: Διονύσης Σιμόπουλος