Yoichiro Nambu 1921 – 2015


O Yoichiro Nambu, ένας από τους πρωτοπόρους στη φυσική των στοιχειωδών σωματιδίων και βραβευμένος με το Νόμπελ Φυσικής 2008, πέθανε από οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, στις 5 Ιουλίου 2015, σε ηλικία 94 ετών.
Σε άρθρο που δημοσίευσε το 1960, όταν ήταν στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο, περιέγραψε πως θα μπορούσαν σωματίδια, όπως πρωτόνια και νετρόνια, να αποκτούν μάζα με έναν μηχανισμό παρόμοιο με έναν μηχανισμό που εμφανίζεται στη θεωρία της υπεραγωγιμότητας.
                             

Η εργασία αυτή, χωρίς να αποδεικνύει κάτι οριστικό, έθετε για πρώτη φορά τον προβληματισμό ότι μια σπασμένη συμμετρία μπορεί να είναι το κλειδί για την προέλευση της μάζας. Η ιδέα ήταν δανεισμένη από την συμπεριφορά των φωτονίων μέσα σε υπεραγώγιμο υλικό, στο οποίο επιβραδύνονται, σαν αποκτούν μάζα. Πρόκειται για ένα φαινόμενο που συνδέεται στενά με την ιδέα του Higgs. Οι δονήσεις του πλέγματος είναι το μαθηματικό ισοδύναμο των σωματιδίων Higgs. H υπεραγώγιμη εκδοχή τους εξηγεί την εν δυνάμει μάζα του φωτός στον υπεραγωγό, όπως ακριβώς το πεδίο Higgs της φυσικής των στοιχειωδών σωματιδίων ερμηνεύει την μάζα των μποζονίων W και Ζ στο κενό.
Ο Nambu είχε συνεργαστεί με τον Einstein πριν μεταβεί στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο και είχε πολύ καλή φήμη. Ένας συνάδελφός του είχε πει γι αυτόν ότι τις περισσότερες φορές δεν τον κατανοούσαν διότι ήταν πολύ μπροστά από την εποχή του. Υπενθυμίζεται ότι ο μεγάλος Έλληνας φυσικός Σάββας Δημόπουλος εκπόνησε την διδακτορική του διατριβή υπό την επίβλεψη του Yoichiro Nambu
Στην ουσία ο Nambu υπήρξε ένας από τους θεμελιωτές του Καθιερωμένου Προτύπου της σωματιδιακής φυσικής, το οποίο περιγράφει τις ιδιότητες και τις αλληλεπιδράσεις των στοιχειωδών σωματιδίων που αποτελούν το σύμπαν μας.

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις