Πρεμιέρα για το πανίσχυρο ραδιοτηλεσκόπιο MeerKAT

Η Νότια Αφρική παρουσίασε ένα νέο, πανίσχυρο ραδιοτηλεσκόπιο, αποτέλεσμα ενός ευρύτερου διεθνούς πρότζεκτ, που σύμφωνα με τους επιστήμονες θα αποκαλύψει εξαιρετικές λεπτομέρειες για τα μυστήρια του σύμπαντος. Οι εκδηλώσεις των εγκαινίων του εντυπωσιακού MeerKAT, η κατασκευή του οποίου χρειάστηκε μία ολόκληρη δεκαετία, κορυφώθηκαν με τη δημοσίευση της πρώτης φωτογραφίας που κατέγραψε το ραδιοτηλεσκόπιο, και που χαρακτηρίστηκε από τους ενθουσιώδεις ειδικούς ως η «καθαρότερη απεικόνιση του κέντρου του γαλαξία» στην ιστορία της ανθρωπότητας.
«Το κέντρο του γαλαξία μας ήταν ένας προφανής πρώτος στόχος για απεικόνιση: είναι ένα σημείο μοναδικό, οπτικά εντυπωσιακό αλλά και γεμάτο ανεξήγητα φαινόμενα», δήλωσε ο Φερνάντο Καμίλο, επικεφαλής της επιστημονικής ομάδας του παρατηρητηρίου ραδιοαστρονομίας της Νότιας Αφρικής, που λειτουργεί και επιβλέπει το MeerKAT. Πράγματι, η κεντρική περιοχή του γαλαξία που φιλοξενεί τη Γη βρίσκεται 25.000 έτη φωτός μακριά από τον πλανήτη μας, διαθέτει μια τιτάνια μαύρη τρύπα και καλύπτεται από πυκνά νέφη φυσικού αερίου και διαστημικής σκόνης. Παρότι η περιοχή είναι πρακτικά αόρατη με τη χρήση συνηθισμένων τηλεσκοπίων, το λαμπερό, νέο ραδιοτηλεσκόπιο την κατέγραψε με αξιοσημείωτη λεπτομέρεια. «Παρότι βρισκόμαστε ακόμα στις πρώτες ημέρες λειτουργίας του MeerKAT και πολλά ακόμα πρέπει να τελειοποιηθούν, αποφασίσαμε να το τολμήσουμε – και μείναμε έκπληκτοι με τα αποτελέσματα», προσέθεσε ο Καμίλο.

Το γαλαξιακό μας κέντρο βρίσκεται σε απόσταση 28.000 έτη φωτός από εμάς, περίπου. Μπορεί κανείς να πάρει μια γεύση κοιτώντας τον καλοκαιρινό ουρανό κοιτώντας προς στον Αστερισμό του Τοξότη. Δυστυχώς, το τι φυσικές διεργασίες πραγματοποιούνται στο κέντρο δεν είναι απόλυτα γνωστό λόγω του ότι περιβάλλεται από αέρια και σκόνη κάνωντας το αόρατο στο ανθρώπινο μάτι. Ακόμη και από οπτικά τηλεσκόπια δεν μπορούμε να κάνουμε παρατηρήσεις καθώς το φως από το κέντρο απορροφάται από την περιβάλλουσα σκόνη. Όμως σε άλλα μήκη κύματος, όπως στο Υπέρυθρο, στις Ακτίνες Χ και κυρίως στα Ραδιοκύματα, το κέντρο γίνεται διαφανές επιτρέποντας να παρατηρήσουμε εξονυχιστικά την δομή του.


Το νέο ραδιοτηλεσκόπιο επιτρέπει στους αστρονόμους να παρατηρούν μέχρι και τις πιο απομακρυσμένες γωνιές του σύμπαντος, χάρη σε έναν πρωτοφανή συνδυασμό υπέρυθρης ακτινοβολίας, ακτίνων Χ, και ραδιοκυμάτων, και το πανόραμα της εικόνας που καταγράφει αντιστοιχεί σε περιοχή με πραγματικές διαστάσεις 1.000 επί 500 ετών φωτός. Ηδη, έχει ξεκινήσει να απαντά ερωτήματα που έχουν μείνει αναπάντητα εδώ και τρεις δεκαετίες. «Η εικόνα του ραδιοτηλεσκοπίου είναι πραγματικά ανατρεπτική για τα δεδομένα της αστρονομίας», δήλωσε ο Φαράντ Γιουσέφ Ζαντέχ, από τους κορυφαίους εμπειρογνώμονες του κόσμου με εξειδίκευση στις μυστηριώδεις διαστημικές δομές που βρίσκονται στη μαύρη τρύπα στην καρδιά του γαλαξία μας, προσθέτοντας πως ήδη το MeerKAT έχει αρχίσει να διαλευκάνει το δύσκολο ερευνητικό του έργο.

Παρότι ο αντίκτυπος του καινούργιου ραδιοτηλεσκοπίου είναι ήδη μεγάλος, το μέλλον αναμένεται ακόμα πιο εντυπωσιακό, καθώς το MeerKAT είναι απλώς ένα κομμάτι του φιλόδοξου Square Kilometre Array, ενός μεγατηλεσκοπίου το οποίο υπόσχεται πως θα είναι μέχρι και 100 φορές πιο ευαίσθητο από οποιοδήποτε ραδιοτηλεσκόπιο στη Γη. Στην παγκόσμια κοινοπραξία που συνδράμει στην κατασκευή του Square Kilometer Array συμμετέχουν, μεταξύ άλλων, ο Καναδάς, η Κίνα, η Ινδία και η Ιταλία, ενώ τα σχέδια περιλαμβάνουν αστρονομικές βάσεις στην Αυστραλία και στη Νότια Αφρική.

πηγή:http://www.kathimerini.gr/974899/gallery/epikairothta/episthmh/entypwsiakh-premiera-gia-to-panisxyro–radiothleskopio – http://www.sciencemag.org/news/2018/06/new-radio-telescope-south-africa-will-study-galaxy-formation