O Feynman περιγράφει την πρώτη έκρηξη ατομικής βόμβας

(…) Εμείς βρισκόμασταν σχετικά μακριά, στα 30 χιλιόμετρα. Κάποιοι άλλοι όμως απείχαν μόνο 10 χιλιόμετρα από το κρίσιμο σημείο.

Μας έδωσαν σκούρα γυαλιά για να παρακολουθήσουμε την έκρηξη. Σκούρα γυαλιά! Τόσα χιλιόμετρα μακριά από εκέινο το αναθεματισμένο πράγμα, και να φοράς σκούρα γυαλιά! Τι μπορούσες να δεις; Σκέφτηκα ότι το μόνο που μπορούσε να βλάψει τα μάτια ήταν η υπεριώδης ακτινοβολία (σε τέτοια απόσταση η έντονη λαμψη δεν θα έβλαπτε). Κάθισα λοιπόν πίσω από το παρμπρίζ ενός φορτηγού, μιας και η υπεριώδης ακτινοβολία δεν περνά μέσα από το γυαλί. Εκεί ήξερα ότι μπορούσα να δω τη διαλοέκρηξη με ασφάλεια.

Η στιγμή έφτασε, και η τρομακτική λάμψη ήταν τόσο δυνατή ώστε έγειρα το κεφάλι μου προς τα κάτω θαμπωμένος, και τότε είδα μια μοβ κηλίδα στο πάτωμα του φορτηγού. «Αυτό δεν πρέπει να υπάρχει, είναι μετείκασμα» ειπα. Έτσι, τόλμησα να ξανακοιτάξω και είδα εκέινο το άσπρο φως να γίνεται κίτρινο και μετά πορτοκαλί, να σχηματίζονται νέφη, που οφείλονταν στην συμπίεση και την εκτόνωνση του αέρα, και αμέσως να εξαφανίζονται.

Στη συνέχεια, μια τεράστια πορτοκαλί σφαίρα, με εκθαμβωτικά φωτεινό κέντρο, άρχισε να ανεβαίνει και να απλώνεται σαν κύμα – έπειτα άρχισε να μαυρίζει στις άκρες της – μια τεράστια σφαίρα καπνού με αναλαμπές στο εσωτερικό της, που απλωνόταν μεταφέροντας θερμότητα.

 

 Αυτό κράτησε περίπου ένα λεπτό. Ήταν μια αλληλουχία λαμπερού και μαύρου, και εγώ την είχα παρακολουθήσει! Ήμουν μάλλον ο μόνος άνθρωπος που είδε την πρώτη δοκιμή – το «Trinity test». Όλοι οι άλλοι δίπλα μου φορούσαν σκούρα γυαλιά, ενώ όσοι βρίσκονταν στα 10 χιλιόμετρα δεν είδαν τίποτα, επειδή τους είχαν υποχρεώσει να πέσουν στο έδαφος και να έχουν καλυμμένα τα νάτια. τους.

Τελικά, έπειτα από 1,5 λεπτό περίπου ακούστηκε ένας τρομακτικός θόρυβος, ΕΚΡΗΞΗ, και ακολούθησε μια υπόωφη βροντή, σαν καταγίδα. Μέχρι τ΄τοε κανείς δεν είχε βγάλει τσιμουδιά. Κοιτάζαμε όλοι αποσβολωμένοι. Μετά τον ήχο χαλαρώσαμε κάπως. Εκείνος ο θόρυβος μας είχε καθησυχάσει – ιδιαίτερα εμένα -, διότι η σταθερότητα του ήχου από τέτοια απόσταση δήλωνε ότι η δοκιμή είχε πετύχει. (…)

Μετά την ανκοίνωση της επιτυχούς έκβασης της δοκιμής, επικράτησε μεγάλος ενθουσιασμός στο Λος Άλαμος. Γίνονταν συνέχεια πάρτι, και εμέις τρέχαμε εδώ και εκέι έξαλλοι. Θυμάμαι ότι είχα ανέβει στο πίσω μέρος ενός τζιπ και έπαιζα ντραμς. Ωστόσο, ο Bob Wilson καθόταν μελαγγχολικός.

«Τι έχεις;» τον ρώτησα.

«Είναι φρικτό αυτό που φτιάξαμε»

«Εσύ όμως το άρχισες. Εσύ μας έβαλες στο παιχνίδι…» του απάντησα.

Άδικος κόπος. Δεν μπορούσα να τον συνεφέρω. Βλέπετε, εγώ – αλλά και όλοι οι άλλοι – ξεκινήσαμε για καλό σκοπό, και δουλέψαμε πολύ σκληρά για να τον πετύχουμε. Μας ευχαριστούσε αυτό, μας ενθουσίαζε. Σε τέτοιες περιπτω΄σεις σταματάς να σκέφτεσαι – ξέρετε, σταματάς να προβληματίζετσαι. Ο Bob Wilson ήταν ο μόνος που το σκεφτόταν και βασανιζόταν.

Επέστρεψα στον πολιτισμό λίγο μετά τη δοκιμή και πήγα στο Cornell για να διδάξω. Στην αρχή αισθανόμουν παράξενα. Δεν μπορώ να το εξηγήσω, αλλά τότε έκανα πολύ έντονες σκέψεις. Καθόμουν σε ένα εστιατόριο στη Νέα Υόρκη, κοιτούσα τα κτίρια γύρω μου και σκεφτόμουν πόση μπορεί να ήταν η ακτίνα των καταστροφών από τη βόμβα στη Χιροσίμα. Πόσο μακριά, μέχρι την 34η λεωφόρο; Ολα εκείνα τα κτίρια γκρεμισμένα… Ενιωθα περίεργα. Εβγαινα έξω και έβλεπα ανθρώπους να χτίζουν μια γέφυρα ή να φτιάχνουν έναν νέο δρόμο και σκεφτόμουν: «Μα είναι τρελοί; Δεν καταλαβαίνουν; Γιατί φτιάχνουν καινούργια πράγματα; Είναι όλα άχρηστα!».

Αλλά, ευτυχώς, η βόμβα δεν έχει ξαναχρησιμοποιηθεί εδώ και 40 χρόνια σχεδόν, έτσι δεν είναι; Επομένως έκανα λάθος! Οι νέες γέφυρες δεν αποδείχθηκαν άχρηστες, και χαίρομαι που τόσοι άνθρωποι είχαν τη δύναμη να συνεχίσουν κοιτάζοντας μπροστά.

Πηγή: Richard Feynman: «Σίγουρα θα αστειεύεστε κύριε Φάϊνμαν», εκδόσεις κάτοπτρο



Ο Richard Feynman (Νέα Υόρκη, 11 Μαΐου 1918 – Λος Άντζελες, 15 Φεβρουαρίου 1988) ήταν Αμερικανός φυσικός, ένας από τους σημαντικότερους θεωρητικούς φυσικούς του 20ου αιώνα, ο οποίος τιμήθηκε και με το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής για την εργασία του στην Κβαντική Μηχανική, ειδικά για τη συμβολή του στην ανάπτυξη της κβαντικής ηλεκτροδυναμικής. Άλλες σημαντικές συνεισφορές του, μεταξύ άλλων, είναι η πρόβλεψη της ύπαρξης των κουάρκς και η εξήγηση της υπερρευστότητας του υγρού ηλίου.