Η Ηλιακή Καταιγίδα Του Μαΐου Δημιούργησε Νέα Ζώνη Van Allen

Όμιλος Φίλων Αστρονομίας

Η ισχυρή γεωμαγνητική καταιγίδα στις 10 και 11 Μαΐου 2024 εκτός από το εντυπωσιακό σέλας σε πολλά σημεία του πλανήτη, δημιούργησε προσωρινά μια επιπλέον ζώνη Van Allen γύρω από τον πλανήτη μας.

Η νέα ζώνη ανακαλύφθηκε από τον νανοδορυφόρο CIRBE (Colorado Inner Radiation Belt Experiment) της NASA και η διάρκεια της μπορεί να κυμανθεί από μερικούς μήνες έως μερικά χρόνια.. Η νέα ζώνη βρίσκεται ανάμεσα στην εσωτερική και την εξωτερική ζώνη Van Allen.

Η δημιουργία τρίτης ζώνης Van Allen παρατηρήθηκε και το 2012 από τον δορυφόρο SDO (Solar Dynamics Observatory) της NASA, μετά από μια ισχυρή έκλαμψη στον Ήλιο στις 31 Αυγούστου

Οι ζώνες Van Allen με την νέα ζώνη ανάμεσα στην εσωτερική και την εξωτερική

Η ανακάλυψη τους

Οι ζώνες Van Allen ήταν από τις πρώτες ανακαλύψεις μέσω δορυφόρων στην αρχή της διαστημικής εποχής, που ξεκίνησε το 1957 με τον Σπούτνικ. Ο James Van Allen και η ομάδα του στο Πανεπιστήμιο της Αϊόβα, ανακάλυψαν τις ζώνες μέσω πειράματος στον πρώτο αμερικανικό δορυφόρο, τον Explorer 1. Ο δορυφόρος εκτοξεύτηκε στις 31 Ιανουαρίου 1958 και περιείχε έναν ανιχνευτή μικρομετεωριτών και ένα πείραμα κοσμικών ακτίνων, που ήταν ένας μετρητής Geiger συνδεδεμένος σε ένα μικρό κασετόφωνο.

Τα δεδομένα από τον Explorer 1 και τον Explorer 3, που εκτοξεύθηκε τον Ιούλιο του 1958, οδήγησαν στην ανίχνευση της εσωτερικής ζώνης παγιδευμένων φορτισμένων σωματιδίων από το μαγνητικό πεδίο της Γης.

Στη συνέχεια οι δορυφόροι Pioneer 3 και Explorer IV, που ήταν επίσης εξοπλισμένοι με όργανα της ομάδας Van Allen, ανακάλυψαν την δεύτερη εξωτερική ζώνη με φορτισμένα σωματίδια από τον Ήλιο αλλά και από κοσμικές ακτίνες.

Ο Explorer 1. Δεξιά οι William Pickering, James Van Allen και Wernher von Braun

Μπορούμε να ταξιδέψουμε μέσα από τις ζώνες;

Μετά την ανακάλυψη τους, διατυπώθηκαν πολλές ανησυχίες σχετικά με το αν είναι ασφαλές, οι αστροναύτες που θα ταξίδευαν στην Σελήνη με τις αποστολές Apollo, να διασχίσουν τις ζώνες αυτές.

Οι αστροναύτες που ταξιδεύουν προς τον Διαστημικό Σταθμό βρίσκονται χαμηλότερα από την εσωτερική ζώνη που ξεκινάει περίπου στα 1600 χιλιόμετρα από την επιφάνεια της Γης και εκτείνεται έως τα 12.800 χιλιόμετρα. Η εξωτερική ζώνη εκτείνεται από τα 19.300 έως τα 40.000 χιλιόμετρα, έτσι οι αστροναύτες που ταξιδεύουν προς την Σελήνη διασχίζουν δύο φορές τις ζώνες αυτές.

Οι αστροναύτες των αποστολών Apollo χρειάστηκαν περίπου 50 λεπτά για να διασχίσουν τις ζώνες και δέχθηκαν περίπου 13 ραντ ακτινοβολίας, το οποίο θεωρήθηκε ασφαλές.

Οι επόμενες αποστολές που θα διασχίσουν τις ζώνες Van Allen είναι η Polaris Dawn (2024) και οι αποστολές του προγράμματος Artemis (2025, 2026), όμως έως τότε ίσως να μην υπάρχει η νεώτερη ζώνη.

Από τις πρώτες απεικονίσεις των ζωνών Van Allen το 1958